نیلوفر عابدین زاده - کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست - عضو هیات علمی پژوهشکده محیط زیست جهاد د
مکرم روانبخش - عضو هیات علمی پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی
لادن کاظمی راد - کارشناس ارشد جغرافیا، پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی

ایران به لحاظ دستیابی ارزان به انرژی، دارا بودن ذخایر غنی گاز طبیعی، نیروی انسانی ارزان و وجود منابع غنی سنگ آهن در مقایسه با بسیاری از کشورهای دنیا از مزیت نسبی در صنعت فولاد برخوردار است از آنجا که یکی از معیارهای صنعتی شدن هر کشور وابسته به پیشرفت و توسعه این صنعت می باشد، در این صنعت نیز همانند بسیاری از صنایع دیگر، پژوهشها و سرمایه گذاریهای زیادی برای بهبود کیفیت، کاهش مصرف انرژی و کاهش آلودگی محیط زیست انجام گرفته است. با توجه به این امر و لزوم رعایت قوانین و مقررات زیست محیطی در چهارچوب انطباق پروژه های توسعه ای با حساسیت های زیست محیطی، انجام طرحهای ارزیابی اثرات زیست محیطی برای کارخانجات فولاد الزامی شده است. در این مطالعه برای محاسبه شدت و اهمیت اثرات کارخانه فولاد تربت حیدریه از روش ماتریس پاستاکیا استفاده شده است. براساس جمع بندی حاصل از نتایج ماتریس ارزیابی، مجموع آثار منفی پروژه با 3/50 درصد در دامنه های بسیار اندک –A (5/34 درصد) اثر منفی اندک –B (6/8درصد) و –D (7/1درصد)، تغییر یا اثر منفی قابل ملاحظه (5/5درصد) می باشند. آثار مثبت پروژه با مجموع 9/49درصد در دامنه های اثر مثبت بسیاراندک +A (1/24)، اثر مثبت اندک +B (5/15)، اثر مثبت متوسط +C (6/8درصد)، اثر مثبت D+ (7/1درصد) می باشد. بنابراین با توجه به اینکه آثار منفی ناشی از اجرای پروژه در دامنه تغییرات بسیاراندک می باشد، پروژه بااعمال روشهای مدیریت محیط زیست و اقدامات اصلاحی و طرحهای بهسازی قابل اجرا می باشد.

ارزیابی اثرات زیست محیطی، مجتمع فولاد، تربت حیدریه، ماتریس پاستاکیا