محمود محمد رضاپور طبری - دانشیار گروه مهندسی عمران دانشگاه شهرکرد
ریحانه صفری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی دانشگاه شهرکرد
غلامرضا شمس - استادیار گروه مهندسی عمران دانشگاه شهرکرد

بهره برداری بهینه از مخازن سدها یکی از مسایل مهم بهینه سازی در زمینه مدیریت منابع آب به شمار میرود. با توجه به عدم توانایی روش های بهینه سازی معمول، در حل مسایل پیچیده مدیریت منابع آب، به کارگیری الگوریتم های فراابتکاری به عنوان یک روش بهینه سازی قدرتمند جهت بهینه سازی سیستم های تک مخزنه و چند مخزنه بیش از پیش مورد توجه قرارگرفته است. تحقیق حاضر با رویکرد بهینه سازی سیاست های بهره برداری بهینه از مخزن سد کرج با اهداف تامین انرژی، تامین نیاز پایین دست، کنترل سیلاب و کاربرد الگوریتم ژنتیک چندهدفه مبتنی بر جواب غیر پست (NSGA-II) تدوین گردید. جهت انتخاب بهترین سناریوی تخصیص در میان مجموعه نقاط منحنی تبادل بهینه، از روش های تصمیم گیری چندمعیاره، استفاده شده است و در انتها به منظور ارزیابی پاسخ های بدست آمده، از معیارهای پرکاربرد اطمین انپذیری، برگشتپذیری و آسیب پذیری فازی استفاده گردید. معیار اطمینان پذیری فازی در حالت بهینه 68 درصد بدست آمد، در حالی که در شرایط بهرهبرداری واقعی این مقدار 23 درصد ارزیابی شده بود. همچنین شاخص پایداری در حالت بهینه حدود 25 درصد برآورد گردید که نسبت به شرایط بهره برداری واقعی، عملکرد بالاتری را نشان میدهد. مقایسه شاخص پایداری در دو حالت قبل و بعد از بهینه سازی نشان از عملکرد مطلوب رویکرد پیشنهادی دارد .

بهینه سازی چندهدفه، الگوریتم ژنتیک چندهدفه مبتنی بر جواب غیر پست (NSGA-II)، معیارهای عملکرد فازی، شاخص پایداری فازی، تصمیمگیری چندمعیاره، سد امیرکبیر کرج