مریم مولوی - کارشناسی ارشد
خاطره حسینیان - کارشناسی ارشد
یدالله صفری دهنوی - مدرس دانشگاه فرهنگیان اصفهان
اصغر نوری امام زاده یی - مدرس دانشگاه فرهنگیان اصفهان

هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی روش درمانی ABA با دارو درمانی بر پرخاشگری و اضطراب کودکان 5 تا 15 ساله مبتلا به اتیسم شهر اصفهان بود. جامعه اماری شامل جامعه آماری کودکان 5 تا 15 ساله مبتلا به اوتیسم شهر اصفهان بود که در سه گروه 24 تایی: روش درمانی ABA و روش درمانی دارویی و گروه کنترل بود. ابزر مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه های استاندارد مقیاس پرخاشگری پیش دبستانی واحدی و همکاران (1387) و مقیاس چندبعدی اضطراب کودکان مارچ و همکاران (1997) بود. افراد نمونه در طول یک دوره 8 هفته ای تحت ABA و دارودرمانی قرار گرفتند. برای گروه دارو درمانی از داروی ریسپریدون استفاده شد. مقدار دوز مصرفی با نظر پزشک برای هر یک از افراد گروه دارودرمانی مشخص شد. مداخله ABA هم هفته ای سه جلسه به مدت یک تا دو ساعت انجام شد. از نرم افزار SPSS و روش تحلیل کواریانس برای تجزیه و تحلیل آماری استفاده شد. نتایج نشان داد که همه فرضیه های پژوهش به غیر از فرضیه پنجم مورد تایید قرار گرفت. این امر به این معنی بود که برای متغیر های علایم جسمانی، اضطراب جدایی، اجتناب از آسیب، پرخاشگری کلامی – تهاجمی، پرخاشگری فیزیکی- تهاجمی، پرخاشگری رابطه ای و خشم تکانشی اختلاف معنی داری بین گروه ABA و دارودرمانی وجود دارد که روش ABA تاثیر بیشتری بر کاهش انها داشته است.

اتیسم، پرخاشگری، اضطراب، دارو درمانی، روش ABA