اثر بقایای مختلف مالچ کلش گندم بر دمای خاک در کشت سویا در گرگان

دمای خاک یکی از فاکتورهای مهم و قابل توجه در زمین های زراعی می باشد. باقی گذاشتن بقایای گیاهی گندم بر سطح خاک در هنگام کشت محصول بعدی می تواند اثرات مطلوبی بر ویژگی های خاک داشته باشد. بقایای گیاهی با ایجاد پوشش سطحی از تابش مستقیم نور خورشید به سطح خاک جلوگیری کرده و باعث کاهش دمای خاک نسبت به حالتی که خاک بدون پوشش باشد خواهد شد. همچنین مالچ کلش گندم با کاهش درجه حرارت خاک از تبخیر آب سطح خاک نیز جلوگیری می کند. به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف مالچ کلش گندم بر دمای سطح خاک آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی اجرا شد. تیمارها شامل 6 مقدار مختلف مالچ کلش گندم 0 (بدون مالچ)،/ 0/75، 1/5، 2/25، 3 و 3/75 تن مالچ کلش گندم در هکتار می باشد که بعد از برداشت گندم و آماده سازی زمین به طور تصادفی در کرت ها پخش شد و سپس کشت سویا انجام شد. اندازه گیری دمای سطح خاک با دستگاه ترمومتر مادون قرمز و در ساعت 2بعدازظهر (ساعتی که حداکثر دما اتفاق می افتد) انجام شد.اندازه گیری دمای سطح خاک پس از کشت تا مرحله بسته شدن کانوپی گیاه ادامه داشت.دمای هوا نیز در همان لحظه ثبت می شد.نتایج نشان داد که در روزهای آفتابی در خاک لخت و بدون پوشش بقایا دمای خاک از دمای هوا به مقدار قابل توجهی بیشتر بود.اما با افزایش مقدار مالچ کلش گندم بر سطح خاک دمای سطح خاک( زیر پوشش کلش) کاهش یافت و به دمای هوا نزدیک شد. از طرفی در روزهای ابری و بارانی نیز مالچ کلش گندم باعث افزایش دمای سطح خاک و کاهش اختلاف میانگین دمای سطح خاک و دمای هوا شد.

Keywords:

مالچ کلش گندم , دمای خاک