سید هانی داودی - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزش دانشگاه سیستان و بلوچستان
مجید وحیدیان رضازاده - استادیار فیزیولوژی ورزش دانشگاه سیستان و بلوچستان
حامد فنایی - استادیار گروه فیزیولوژی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان

هدف: دیابت نوع یک بیماری مزمنی است که در اثر عدم تولید کافی انسولین توسط پانکراس ایجاد می شود و یا بدن به طور موثر از انسولین تولید شده نمی تواند استفاده کند. گزنه گیاهی است که در طب سنتی به عنوان داروی ضد دیابت معرفی شده و نسفاتین- 1 آدیپوکاینی است که از بافت چربی ترشح شده و در ساز و کار تنظیم عملکرد انسولین و متابولیسم گلوکز شرکت دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر 8 هفته تمرین استقامتی و مصرف عصاره ی هیدروالکلی گزنه بر سطوح پلاسمایی نسفاتین- 1 در موش های صحرایی دیابتی نوع 1 بود. روش تحقیق: در این پژوهش موش های نژاد ویستار در چهار گروه قرار گرفته و توسط داروی استروپتوزوسین به دیابت مبتلا شدند. به حیوانات روزانه عصاره گزنه به صورت صفاقی تزریق شد ( 1mg/kg ). گروه استقامتی+گزنه هشت هفته، پنج جلسه در هفته و هر جلسه از 60 تا 120 دقیقه در آب شنا کردند. در پایان هشت هفته، از قلب حیوانات به صورت مستقیم خون گرفته شد. دستاوردها: در ابتدای پژوهش تفاوت معناداری در مقادیر وزنی گروه ها مشاهده نشد ( 638 / 0 = P ). در همه گروه های پژوهش، پس از هشت هفته کاهش وزن مشاهده گردید. کمترین میزان کاهش وزن مربوط به گروه استقامتی+گزنه و بالاترین مقدار کاهش در گروه کنترل وجود داشت. کاهش وزن در گروه های کنترل و گزنه نسبت به ابتدای پژوهش معنادار بود (P=0/000)؛ درصورتی که در گروه استقامتی+گزنه این کاهش معنادار نبود ( 89 / 0 = P ). نتایج نشان داد نسفاتین- 1 در بین گروه های تحقیق، تفاوت معناداری داشت ( 000 / 0 = P ). آزمون های آماری نشان از افزایش معنادار نسفاتین- 1 در گروه گزنه نسبت به گروه کنترل داشت (P=0/005). همچنین این افزایش در گروه استقامتی+گزنه نسبت به گروه کنترل مشاهده گردید (P=0/000). نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که مصرف عصاره ی گزنه به همراه تمرین می تواند باعث افزایش سطوح پلاسمایی نسفاتین- 1 شود که این افزایش می تواند در جهت کنترل دیابت و جلوگیری از کاهش وزن ناشی از این بیماری موثر باشد.

تمرین استقامتی، عصارهی هیدرو الکلی گزنه، نسفاتین- 1 ، موش صحرایی، دیابت نوع 1