محمدعلی خیاطی - کارشناس ارشد مهندسی عمران- مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد
بهنام تقوی - دانشجوی دکتری مهندسی معدن- اکتشف مواد معدنی دانشگاه ارومیه
فرنوش حاجی زاده - عضو هییت علمی دانشگاه ارومیه

کاوش های مقاومت ویژه برای افزایش کارایی اکتشافات زیرسطحی بر اساس مطالعات ژیوتکنیکی مورد استفاده قرارمی گیرند. مهم ترین و موثرترین کاربرد روش مقاومت ویژه در مطالعات هیدروژیولوژیکی است که قادر به تعیین اطلاعات مهمی در رابطه با ساختارهای زمین شناسی و منابع آب زیرزمینی، با هزینه های بسیار کمی در مقایسه با برنامه های حفاری می باشد. بنابراین روش های ژیوفیزیکی برای بهینه سازی عملیات حفاری و گاهی حتی برای حذف آن، مورد استفاده قرار می گیرند. روش های الکتریکی با آشکارسازی اثرهای سطحی حاصل از عبور جریان الکتریکی درداخل زمین سر وکار دارند. سپس به کمک نتایج ژیوفیزیکی می توان محل حفر حداقل گمانه اکتشافی مورد نیاز جهت انجام آزمایش های ضروری سفره آب و کنترل تفسیرهای ژیوفیزیکی را مشخص نمود. با تلفیق و تفسیر داده های سطحی و زیرسطحی و اطلاعات دیگر مانند لاگ های زمین شناسی مربوط به گمانه های اکتشافی؛ ضخامت آبرفت و عمق دقیق پی سنگ، موقعیت گسل ها و مناطق خرد شده، وضعیت تراز سطح ایستابی، وضعیت و جنس توده سنگ ها در زیر مسیر آبرفتی مورد مطالعه؛ تعیین می گردد. می توان نتایج حاصل از این مطالعات به صورت مقاطع یا نقشه های هم مقاومت و رده بندی مقادیر مقاومت ویژه حقیقی لایه ها طی جدولی ارایه و با داده های ژیوتکنیکی حاصل از گمانه های حفاری مقایسه کرد. در این پژوهش، مبانی تیوری کاوش های مقاومت یژه و کاربرد آن در شناسایی ساختارهای پیچیده زمین شناسی و مسایل مهندسی بررسی گردیده است.

ژیوالکتریک، ژیوتکنیک، هیدرولوژی، مقاومت ویژه