فرامرز دولتی ارده جانی - استاد مهندسی معدن، دانشکده فنی دانشگاه تهران
سجاد علیزاده کاکلر - دانشجو دکتری مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی شاهرود

گسترش استفاده از فضاهای زیرزمینی در عصر حاضر، بر کسی پوشیده نیست .یکی از مهم ترین فضاهای زیرزمینی که ک داربر های مختلفی مانند ترابری، انتقال آب و فاضلاب و ... دارد، تونلها هستند .با توجه به پیچیدگی های زیاد و شرایط خاص فضاهای زیرزمینی از نظر شکستگی ها و توده سنگ در برگیرنده، شبیه سازی دقیق آن ها میتواند هزینه مطالعات را کاهش دهد. مدل سازی توده سنگ شکسته با استفاده از روش DFN و نرم افزار UDEC و DEC3 یکی از رایج ترین روشها در شبیه سازی اینگونه فضاهاست. از آنجایی که نر مافزار 3DEC یک نرم افزار المان مجزا است، اجرای کدهای مربوط به آن در محیط نرم افزار از نظر زمانی و نوع مدلسازی طولانی است .در این تحقیق هدف تعیین مولفه های تانسور مرتبه دو هدایت هیدرولیکی محیط متخلخل ناهمسانگرد مربوط به تونل اکتشافی مغار نیروگاه تلمبه ذخیرهای سد رودبار لرستان با توجه ویژه به اندازه المان نماینده، REV است. در واقع، استقلال تانسور به دست آمده از ابعاد REV مدل شده بایستی تامین شود. در این راستا 12 ،مدل بلوکی به صورت سهبعدی در ابعاد تا1 21 متر شبیه سازی و اجرا شده است .با توجه به نتایج به دست آمده، بلوکی با ابعاد 7 متر به عنوان مدل بهینه برای REV تعیین گردید. زمان اشباع از آب بلوک سه بعدی با ابعاد 21 متر 20 ،برابر زمان اشباع بلوک با ابعاد 7 متر است این .تفاوت در زمان حل و افزایش تصاعدی آن با افزایش ابعاد مدل بلوکی، نشان دهنده ی اهمیت به دست آوردن REV است .

تانسور هدایت هیدرولیکی، محیط ناهمسانگرد، شبکه شکستگی مجزا، اندازه المان نماینده، DEC3