مصطفی زمانیان - استادیار، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، پردیس فنی و مهندسی شهید عباسپور
فاطمه قهرمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علم و فرهنگ

فروریزش کاهش حجم ناگهانی خاک در اثر افزایش رطوبت است که اغلب در اثر از دست رفتن مقاومت عوامل پیونددهندهی ذرات خاک به وجود می آید. این پدیده باعث ایجاد نشست و ترک های بزرگ در سطح آن می شود. خاک های فروریزشی ازجمله خاک های مسیله داری هستند که در مناطق وسیعی از جهان و ایران، به خصوص در نواحی شرقی و مرکزی آن یافت میشوند. بنابراین مطالعه ی رفتار آن ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این تحقیق اثر مواد تثبیت کننده ی سیمان و آهک بر خواص فروریزشی و تغییر شکلپذیری نمونه هایی از خاک فروریزشی منطقه سرکویر استان سمنان مورد بررسی قرارگرفته است. بهسازی به روش اختلاط تر خاک با درصدهای وزنی خشک 0%/5، %1 و %2/3 سیمان و %0/5 آهک انجام گرفته است. برای تعیین شاخص فروریزش، نمونه های بهسازی شده در درصدهای مختلف اختلاط پس از زمانهای عمل آوری 7، 14 و 28 روز مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد با افزودن سیمان و آهک به خاک فروریزشی، درجه ی فروریزش و شاخص های تراکم کاهش پیدا می کنند. افزایش زمان عمل آوری در نمونه ها ی بهسازی شده نیز باعث کمتر شدن مقدار این شاخص ها می شود. با مقایسه ی نتایج حاصل از اختلاط دو ماده ی افزودنی با خاک مورد آزمایش، مشاهده شد که سیمان نسبت به آهک اثر بهتری در بهسازی این خاک داشته است.

خاک فروریزشی، بهسازی، سیمان، آهک، تغییرشکل پذیری