کاوس شهری - استادیار گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
علی کریمخانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
رضا موسوی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

در ایران بویژه در کلان شهرها گستردگی بافت های فرسوده شهری به همراه ناکارآمدی مکانسیم های مواجه با آن، همواره آن را به عنوان یک مساله اساسی برای برنامه ریزان و مدیران شهری در چند ده ه اخیر مطرح کرده است. بطوری که ادامه روند موجود نیز در بستر زمان ابعاد معضلات بافت های فرسوده شهری را گسترده تر خواهد نمود. بافت فرسوده شهری به عرصه هایی از محدوده قانونی شهرها اطلاق می شود که به دلیل فرسودگی کالبدی، عدم برخورداری مناسب از دسترسی سواره، خدمات و زیر ساختهای شهری آسیب پذیر بوده و از ارزش مکانی، محیطی و اقتصادی نازلی برخوردارند. این بافت ها به دلیل فقر ساکنین و مالکین آنها امکان نوسازی خود به خودی را نداشته و نیز سرمایه گذاران انگیزه ای جهت سرمایه گذاری در آن را ندارنددر. حین ایجاد هر تغییری، حفظ یکپارچگی اصلی است که عمیقا0 تمامی دیگر جنبه های طراحی را تحت تاثیر قرار می دهد. بدون یکپارچگی، کیفیات مقیاسی، بافت، رنگ، تناسبات و جزییات کاربردی محدود خواهند داشت. بنابراین، هر ساخت و سازی که اجازه نوآوری و خلاقیت را داده و در عین حال کمترین آسیب بصری را موجب گردد، به ایده آل ها نزدیک تر است.توجه به بافت های تاریخی به عنوان قلب تپنده و ساختار اصلی شهرهای تاریخی، مساله مهمی است که گاهی در برنامه ریزی طرح های جامع و توسعه ای شهری نوین به فراموشی سپرده می شود. این که ماهیت تاریخی، فرهنگی، معماری و در یک کلام زیست بومی یک سرزمین به جرم کهنه شدن و عدم تطابق با پیشرفت های روز محکوم به زوال و نابودی شود اتفاقی است که امروز به وفور در شهرهای تاریخی کشور پیش می آید. ادامه این روند یعنی فراموشی، بی هویتی و از دست دادن تمامی تعلقات بومی و فرهنگی. طی پژوهش حاضر به بررسی سامان دهی بافت شهری فرسوده (نمونه موردی محله شیشهگرخانه ارومیه) خواهیم پرداخت و روش تحقیق بلحاظ هدف کاربردی و ماهیت روش توصیفی-تحلیلی خواهد بود، همچنین اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانهای و بررسی های میدانی جمع آوری شده است.

سامان دهی، بافت شهری، فرسوده، محله، شیشه گرخانه