تحلیلی از چگونگی توسعه، ارتقاء و ایجاد سبزراه های شهری مورد مطالعه :آزاد راه (اتوبان) شهید کسایی تبریز

شهرها بعنوان کانون های تمرکز فعالیت و زندگی انسانها،برای اینکه بتوانند پایداری خود را تنظیم کنندچاره ای جز پذیرش وکارکردی متاثر از سیستم های طبیعی ندارند.درحال حاضر شواهد حاکی است که جهان را یک بحران زیست محیطی تهدید میکند و کوششهای جهانی بر روی ایجاد محیط های طبیعی تا حد امکان و حفظ محیط زیست در اکوسیستم های بزرگ متمرکز شده که شهرها نیز یکی از این اکوسیستم های بزرگ هستند و باید بسمت ایجاد توسعه پایدار شهری سوق داده شوند.از سویی دیگرگسترش نواحی شهری و زندگی شهرنشینی با توسعه شبکه شریانی از بزرگراه ها و اتوبانهای شهری و تبدیل آزاد راه های نزدیک کلانشهرها به قسمتی از هویت و سلختار شهرها همراه بوده است که در آن تردد بدون اتومبیل شخصی بیش از پیش دشوار می باشد .این امر در کنار عوامل دیگری همچون نگرانی های زیست محیطی وگسترش بی ضابطه شهرها، سبب شکل گیری نگرش هایی نو در شهرسازی و مدیریت شهری بر پایه توجه بیشتر به رابطه پیچیده انسان و محیط پیرامونش شده است . یکی از این نگرش ها تشویق شهروندان به استفاده از امکانات حمل ونقل غیرموتوری در قالب پیاده روی، دوچرخه سواری و غیره است .شبکه های سبزراهی تجلی این نوع امکانات می باشند که از دهه 1860 میلادی شکل گرفته و اقبال به آن ها در دهه های اخیر رشد فزاینده ای داشته است .این شبکه ها در عین حال که ارتباطات درون شهر و همچنین شهر و حومه را جهت تردد وسایل نقلیه مختلف برقرار میکنند، می توانند واجدکارکردهای تفریحی، تفرجی و اکولوژیکی نیز بوده و یک هویت متمایزکننده داشته باشند.این پژوهش پس از مرور و بررسی ادبیات علمی در زمینه سبزراه، اطلاعات مختلف موجود در ارتباط با منابع زیستی، فیزیکی و فرهنگی سایت را مورد تحلیل قرارداده است .در مرحله بعد ضمن طراحی پرسشنامه، از طریق مصاحبه علاوه بر شناسایی و طبقه بندی نیازها و ترجیحات بصری استفاد ه کنندگان به جمع آوری اطلاعات مربوطه در محل سایت پرداخته است .در نهایت پس از تجزیه و تحلیل، تلفیق و تولید داده های جدید، طرح راهبردی و راهکارهای آن را با توجه به اهداف تحقیق تدوین و ارایه نموده است .برهمین اساس این پژوهش با استفاده از ایده سبزرا ه ها، محیط و منظر آزاد راه مورد مطالعه در جنوب شهر تبریز را که واجد ویژگی های سبزراهی یعنی پیوستگی فضایی، ساختار خطی، امکان استفاده چندجانبه و مرتبط ساختن شهر و حومه می باشند، براساس ویژگی های کالبدی و ساختاری آن از یک سو و ترجیحات و مطلوبیت های بصری استفاده کنندگان از سوی دیگر، مورد تحلیل و سنجش قرارداده و مهم ترین راهبردها و راهکارهای ارتقاء منظر بزرگراهی بر پایه شک لگیری سبزراه و توجه به زیبایی منظره ای و همچنین جلوگیری از ساخت و ساز بی رویه و غیر مجاز و ایجاد حاشیه نشینی های جدید در اطراف اتوبان خصوصا ضلع جنوبی و کارکرد حاشیه مسیر را تدوین نموده است.

Keywords:

سبزراه , , منظر شهری , , آزاد راه شهید کسایی) , بزرگراه شهری , توسعه پایدار