زهره سلحشور - گروه معماری ، واحد دماوند ، دانشگاه آزاد اسلامی ، دماوند ، ایران
امید خبیری - استادیار گروه معماری ، واحد رودهن ، دانشگاه آزاد اسلامی ، رودهن ، ایران

معماری پایدار و معماری بومی در زمینه بهره گیری از انرژی های پاک و کاهش آسیب زدن به طبیعت دارای اهداف مشترکی می باشد. از این رو معماران و شهرسازان برای بکارگیری انرژی های پاک تلاش های فراوانی انجام داده اند. براساس مطالعات صورت گرفته سقف ها در فصول سرد و گرم سال از بیشترین میزان اتلاف انرژی برخوردارند، که با بهره گیری از راهکارهای معماری بومی می توان این میزان اتلاف انرژی را کاهش داد. یکی از این راهکارهایی که در مناطق گرم و خشک اجرا می شود، بکارگیری سقف های گنبدی است. از آنجایی که پارامترهای گوناگونی از جمله ابعاد سازه، نسبت ارتفاع به دهانه و ... در میزان جذب انرژی خورشیدی - غیر فعال در سقف های گنبدی موثر می باشند. آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته ، نسبت ارتفاع به دهانه و تاثیر رنگ مصالح بکار رفته می باشد. هدف از انجام این مقاله، ارایه راهکارهای بهره گیری از انرژی خورشیدی غیر فعال برای کاهش مصرف سوخت های فسیلی می باشد. برای پاسخ دادن به این پرسش ها از روش تحقیق کمی و همچنین، شبیه سازی اکوتکت، مطالعه مقالات نوشته شده در این زمینه استفاده شده است. در مرحله اول 4نوع سقف با دهانه های ثابت اما ارتفاع های مختلف در محیط اکوتکت شبیه سازی و مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج حاصل برخلاف آن چیزی که انتظار داشتیم مشاهده شد، نسبت ارتفاع به دهانه ابه 2 نسبت به سایر دهانه ها میزان اتلاف انرژی آن کمتر است. در قسمت دوم شبیه سازی مشاهده شد، میزان هدر رفتگی انرژی مصالح در بازه رنگی 202 > stat < 240 . 177 < lum < 215 . 13 < hue < 20 . 124 < blue . 244> red < 255 . 181 < gree در فصول سال نسبت به مصالح با رنگ تیره در مناطق گرم و خشک کمتر است و بکارگیری مصالح با رنگ روشن در این مناطق باعث ایجاد محیط آسایش در بنا می شود.

معماری پایدار، معماری بومی، انرژی خورشیدی، سقف های گنبدی