فاطمه موسایی - دانش آموخته کارشناس ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی،واحد علوم و تحقیقات ایران.مازندران،ساری،سلمان فارسی.
علیرضا خویی - عضو هییت علمی دانشگاه فنی و حرفه ای امام محمدباقرساری.ایران ،مازندران،ساری،خیابان پانزده خرداد
پرژک محمدپور - عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر،بهشهر.ایران،مازندران،بهشهر

جایگاه خانه ایرانی، صرف نظر از ابعاد فیزیکی و ضوابط طبیعی و اقلیمی ،تحت تاثیر عوامل فرهنگی جامعه ،باورها و الزامات فرامادی زندگی شکل می گیرد. دوره گذار از معماری پیشامدرن به معماری مدرن ، دوره تضاد در ارزش ها و اندیشه های معمارانه و تنوع در گرایش ها و شیوه های معماری است .این تنوع و تضاد که متاثر از رویکردهای مختلف سنت و تجدد است، بیش از همه، در حوزه معماری مسکونی نمود پیدا می کند. نتیجه آن ، تغییر در تمامی اجزا تشکیل دهنده یک خانه ، از فضای ورودی تا فضاهای داخلی و بطورکلی در چگونگی شکل دهی به روابط فضایی خانه ایرانی ، تجلی می یابدو باعث ایجاد تفاوت و تغییر در جایگاه و عملکرد اتاق در خانه ایرانی به عنوان یکی از فاکتورهای تعریف کننده روابط فضایی می شود.بنابراین هدف پژوهش حاضر تبیین عوامل تاثیرگذار در ایجاد تغییر عملکرد و جایگاه اتاق در معماری خانه های ایرانی در دو دوره پیشامدرن و معاصر می باشد. راهبرد تحقیقی ،توصیفی و تحلیلی است . در این مقاله عوامل تاثیرگذار در دوره گذار معماری ایرانی مورد بررسی قرار گرفته و اصول شکل گیری روابط فضایی خانه ایرانی در این دو دوره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و نتیجه پژوهش ، مبین تغییر عملکرد و جایگاه اتاق در خانه ایرانی می باشد و از این تاریخ به بعد به سمت صنعتی شده کانسپت خانه می رویم و نوع استفاده از آن تبدیل به یک استایل صنعتی می شود که باید احتیاجات افراد در خانه را پاسخ دهد.

خانه ایرانی، عملکرد اتاق، روابط فضایی، معماری پیشامدرن، معماری معاصر