دیاکو نوریان - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری- گرایش آمایش شهری- دانشگاه پیام نور مهاباد
حسن هوشیار - هیات علمی دانشگاه پیام نور مهاباد
مسعود آذرنگ - کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی و رفاه اجتماعی - دانشگاه علامه طباطبایی تهران

بسیاری از کشورهای پیشرفته و حتی کشورهای در حال توسعه، گردشگری را در اولویت های اول اقتصادی خود قرار داده و با برنامه ریزی های خردمندانه توانسته اند سهم بالایی از بازار جهانی گردشگری را به خود اختصاص دهند. شهرستان مهاباد یکی از بسترهایی است که از توان و ظرفیت بالایی برای توسعه گردشگری برخوردار است. این شهرستان با برخورداری از آب و هوای متنوع، چشم اندازهای بدیع طبیعی، داشتن تاریخ و تمدن کهن، برخورداری از آثار باستانی و تمدنی، دارای پتانسیل های زیادی در جهت جذب گردشگران می باشد. و با وجود داشتن جاذبه های گردشگری فراوان، تاکنون توفیق چندانی در جذب گردشگران به دست نیاورده است. پژوهش حاضر در پی شناسایی راهبردهای موثر برنامه ریزی و توسعه گردشگری در شهرستان مهاباد می باشد. روش تحقیق حاضر مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی - توسعه ای است. گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته و در تحلیل اطلاعات نیز از مدل SWOT و تکنیک دلفی استفاده شده است. جامعه آماری شامل شهرستان مهاباد و پیرامون آن است که از این طریق، ظرفیت های گردشگری تاریخی- فرهنگی، انسان ساخت و طبیعی مورد مطالعه قرار گرفته است. واحدهای تحلیل نیز در برگیرنده متخصصین گردشگری، مسیولان و کارشناسان گردشگری منطقه می باشد. که تعداد 50 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته های حاصل از این تحقیق بیانگر آن است که در این شهرستان 9 نقطه قوت، 8 نقطه ضعف داخلی و در عین حال 10 فرصت و 10 تهدید بیرونی، دارای تاثیر عمده بر کارکردهای گردشگری منطقه می باشند. نتایج ارزیابی های حاصل از مدل راهبردی SWOT، نشان دهندهی این است که هم کارکردهای محیط درونی و هم محیط بیرونی در توسعه گردشگری شهرستان مهاباد تاثیرگذار می باشند که متناسب با محتوای تحلیل، استراتژی های رهگشا استخراج و رتبه بندی گردید و در نهایت استراتژی SO در اولویت اول و استراتژی WO در اولویت دوم برنامه ریزی قرار گرفتند.

برنامه ریزی گردشگری، توسعه گردشگری، راهبرد SWOT، شهرستان مهاباد