صادق بشارتی فر - استادیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری واحد ماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران
سیدجلال موسوی مهر - دانشجوی کارشناسی ارشد واحد ماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران

مطالعه الگوهای رشد کالبدی و فضاهای شهری و تحلیل ارتباط تحولات اجتماعی- اقتصادی که در شهرها رخ می دهد، امکان بازشناسی و تبیین نقش نیروهای اجتماعی در زندگی شهری و نیز فرایند بروز تغییر در شکل شهرها را فراهم می اورد. از این رو مطالعه و شناخت الگوی توسعه کالبدی- فضایی شهر به منظور هدایت ان در راستای توسعه پایدار شهری امری اساسی است. محدوده مورد مطالعه در این پژوهش شهر نفت خیز آبادان است. هدف اصلی این پژوهش شناخت الگوی توسعه کالبدی- فضایی شهر آبادان می باشد. نوع تحقیق بر حسب هدف کاربردی و روش بررسی توصیفی- تحلیلی می باشد. شناخت الگوی توسعه کالبدی شهر طی دو دوره سرشماری 1360 و 1390 مورد مطالعه قرار گرفت و با بهره گیری از مدل آنتروپی شانون و ضریب شاخص های موران، جینی، گری و همبستگی پیرسون الگوی توسعه کالبدی شهر مورد سنجش و تحلیل قرا گرفت. نتایج بدست آمده از مدل و ضرایب شاخص های مورد مطالعه نشان داده که نحوه ی توسعه کالبدی شهر ابادان در دوره 1360 به تاسی از عامل شکل گیری صنعت نفت بصورت متمرکز از نوع خوشه بوده، اما در دوره 1390 الگوی رشد کالبدی شهر به تبع عواملی همچون بازگشت مهاجران ناشی از جنگ تحمیلی، سیاست های واگذاری زمین به مردم و تغییرات اساسی در ساختار کالبدی شهر، به الگوی پراکنده تغییر دادند.

تحلیل، شناخت، الگو، توسعه ی کالبدی، شهر آبادان