فاطمه سلطان دهقان - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
سیدمحمدرضا خطیبی - عضو هیات علمی گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

فضای عمومی شهری که صورتی از سرمایه اجتماعی محسوب میشود، دارای گونه های متفاوتی است؛ یکی از این گونه ها پیاده راه ها می باشند که به دلیل نبود یا کم بودن حرکت خودرو در آن، دارای بیشترین حد تعاملات اجتماعی در بین انواع فضاهای شهری هستند. در پیاده راه ها، با توجه به اینکه حرکت اتومبیل کندتر می باشد یا اصلا وجود ندارد و همچنین دیگر ویژگی های کالبدی آنها، باعث تشویق حرکت به صورت پیاده می باشند و این تشویق حرکت، سطح تعاملات را افزایش میدهد و در اثر افزایش سطح تعاملات، شاخص های سرمایه اجتماعی تقویت شده و در نهایت میتوان به این نکته اشاره کرد که پیاده راه ها عاملی برای افزایش تعاملات و سرمایه اجتماعی هستند. هدف مطالعه حاضر بررسی و تاثیر طراحی پلازای شهری با تاکید بر ارتقاء سیما و منظر بوده و با توجه به این هدف، مولفه های شاخص های سنجش کیفیت فضاهای عمومی، اهداف ایجاد مجموعه های شهری و عوامل تاثیر گذار بر ارتقا کیفیت سیما و منظر شهری شهری بررسی میشود.برای سنجش کیفیت عمومی فضاهای شهری از شاخص های نفوذپذیری، خوانایی، تنوع و سرزندگی، آسایش و زیبایی و ایمنی و امنیت استفاده شده است. تحقیق حاضر بصورت توصیفی- تحلیلی و تلفیقی می باشد و همچنین روش گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات اسنادی، کتابخانه ای، بصورت میدانی و با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه با متخصصین شهری بوده است.نتایج تحقیق نشان داد بیشترین وزن مربوط به برخورداری از مقیاس پیاده محوری و دسترسی مناسب برای همه شهروندان، ایجاد تصویری از فضا به عنوان نقشه ذهنی ماندگار، استفاده از عناصر طبیعی در جهت کاستن از حالت خشک و خشن فضاها، توسعه و نگهداری فضای سبز و وجود ایمنی شهروندان در فضاهای شهری در برابر وسایل نقلیه از جمله گویه های مهم و پر اهمیت در طراحی پلازای شهری میباشد.

کیفیت فضایی، مجموعه شهری (پلازا)، سیما و منظر شهری، میدان جمهوری کرج