شادان دهقان - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشکده فنی مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
سیدعلی صفوی - هیات علمی طراحی شهری دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس

امروزه عدم توجه به نیازهای لازم برای کودکان در فضاهای شهری احساس می شود. و در سال های اخیر طراحان شهری در تلاش هستند تا با شناسایی عوامل نادیده گرفته شدن کودکان در فضاهای شهری و توجه به نیازهای لازم برای آنان امکان حضور کودکان در فضاهای شهری را فراهم کنند. بخش عمده ای از شهروندان را کودکان تشکیل می دهند که حضور و نیاز آنان در فضاهای شهری را نمیشه انکار کرد. و همین موضوع باعث می شود تا در طراحی شهری به حضور کودکان توجه ویژه ای شود. در رابطه با طراحی انسان محور و کودک محور متغیرهایی که بر آن تاثیر گذارند تحقیقات زیادی انجام شده است اما مسیله ای که کم تر مورد توجه قرار گرفته است طراحی فضای ویژه و شاخص برای آنان است به طور مثال طراحی مرکز محلات که فقط برای کودکان و با توجه به نیازهای آنان باشد و در عین حال توجه به شاخص هایی که امکان حضور کودکان در آن مرکز محلات را بتواند فراهم و افزایش دهد که در این پژوهش به آن ها پرداخته شده است. این پژوهش در محله امام زاده قاسم تهران انجام شده است و جامعه آماری مورد مطالعه افراد ساکن در این محله بوده اند که حجم نمونه 370 نفر برآورد شده است که به علت دقت بیشتر در بررسی های انجام شده طیف سنی 12 تا 62 سال برای پرسش شوندگان انتخاب گردید. یافته ها نشان داده که کودکان نیاز به محیط امن و شاد در مرکز محله خود دارند و با بهسازی و مناسب سازی فضای مرکز محله از نظر بهبود وضعیت پیاده مداری و سرزندگی و تنوع و تغییر در کاربری ها می توان باعث افزایش حس تعلق و پویا بودن و یادمانی بودن مرکز محله برای کودکان شود. و با طراحی و ایجاد فضای مخصوص برای کودکان محله در مرکز محله می توانیم در همه ی ابعاد به نیازهای آنان در قالب فضای شهری دوستدار کودک پاسخ دهیم.

طراحی مرکز محله، دوستدار کودک، محله امام زاده قاسم تهران، فضاهای شهری