احسان پوریامهر - کارشناس ارشد عمران آب، گروه عمران، دانشکده فنی مهندسی واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران
مسعود فرحبخش - کارشناس ارشد عمران سازه های هیدرولیکی، گروه عمران، دانشکده فنی و مهندسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران

کلمه مدل معمولا به ابزاری گفته می شود که بتواند آینده را پیش بینی کند. چنین ابزاری معمولا از روابط ریاضی بین علت و معلول استفاده می کند. در هیدرولیک نیز پدیده های متعددی وجود دارند که لازم عملکرد آنها در مقابل متغیرهای مختلفی پیش بینی کرد. از این رو، ابزار مدل کاربرد فراوانی در علم هیدرولیک دارد. آن دسته از پدیده هابی هیدورلیکی که روابط ریاضی حاکم بر آنها بوجود آمده و روش های حل این روابط تاکنون شناخته شده اند، را اصطلاحا با مدل های ریاضی می توان پیش بینی کرد. حل معادلات در بعضی از پدیده های ممکن است ساده باشد. بطوری که می توان با روش های معمولی آنها را حل کرد. پدیده هایی هم از حل این معادلات پیچیده می باشند، که در آن صورت حل آنها تنها با روش های عددی و استفاده از کامپیوتر امکان پذیر خواهد بود. معمولا اصطلاح مدل های ریاضی به آن دسته از مدل هایی گفته می شود که توسط برنامه های کامپیوتری حل می شوند. این برنامه ها مدل های کامپیوتر می نامند. در هیدرولیک پدیده های دیگری هستند که یا معادلات بین علت و معلول هنوز بوجود نیامده اند و یا این معادلات وجود دارند ولی حل کامل آنها فعلا غیرممکن است. برای پیش بینی فرآیند این پدیده ها از مدل های فیزیکی – هیدرولیکی استفاده می شود. منظور از مدل فیزیکی – هیدرولیکی نمونه ای است کوچک از آنچه که در طبیعت وجود دارد و یا قرار است بوجود آید. هر چند مبانی مدل های فیزیکی – هیدرولیکی بکار گرفته خواهد شد. بنابراین یک مدل خوب، مدلی است که نتایج حاصل از آن تا حد قابل قبولی به واقعیت نزدیک باشد. یک مدل، زمانی از دقت خوبی برخوردار است که با داده های صحرایی و آزمایشگاهی نیز واسنجی شده باشد.

آبشکن، مدل، زبری، طراحی، نمونه آزمایشگاهی