محیا سادات کلاتی - دانشجوی کارشناسی ارشد گرایش مهندسی و مدیریت ساخت، گروه مهندسی عمران، دانشگاه فردوسی مشهد
سید یاسر بنی هاشمی - استادیار گرایش مهندسی و مدیریت ساخت، گروه مهندسی عمران، دانشگاه فردوسی مشهد

صنعت ساخت یکی از پر حادثه ترین صنایع است که با وجود تلاش های بسیار برای بهبود وضعیت ایمنی در چند دهه ی اخیر، همچنان شاهد بروز خسارات مالی و جانی زیادی است. یکی از عواملی که در بروز این حوادث نقش اساسی دارد، رفتار غیر ایمن است. اما تاکنون در مطالعات توجه کمی به موضوع رفتار ایمنی شده است. از این رو این مقاله قصد دارد تا با مرور سیستماتیک 61 مقاله ی پیشین چاپ شده در مجلات معتبر، بهره گیری از نتایج این مطالعات را آسان سازد و روند مطالعات آینده را ارزیابی کند. روشی سه مرحله ای در این مطالعه مورد استفاده قرار گرفت و تحلیل نتایج بر روی سال انتشار مقالات، کشور و نویسندگان مشارکت کننده، کشورهای مورد بررسی قرار گرفته، روش های تحقیق استفاده شده و موضوعات و روند مقالات رفتار ایمنی، متمرکز شد. نتایج نشان داد که از سال 2013 توجه به موضوع رفتار ایمنی افزایش یافته است. بیشترین تحقیقات در این زمینه به ترتیب توسط محققان کشورهای چین، استرالیا و آمریکا انجام شده است، در حالی که تمرکز این مطالعات به ترتیب بر روی پروژه های ساخت در کشورهای چین، هنگ کنگ و آمریکا بوده است. روش های پیمایش، مطالعه موردی و آزمایش متداول ترین روش های تحقیق اتخاذ شده هستند. پس از بررسی جامع صورت گرفته، موضوعات این مطالعات در سه دسته ی کلی طبقه بندی گردید: ( 6) روش های شناسایی و سنجش رفتار غیرایمن، (2) عوامل موثر در بروز رفتار غیرایمن، و ( 3) روش های بهبود رفتار ایمنی. در پایان، موضوعاتی که کمتر به آنها پرداخته شده و می تواند در مطالعات بعدی مورد بررسی قرار گیرد، شناسایی شده و مورد بحث قرار گرفته است.

رفتار ایمنی، صنعت ساخت، مرور سیستماتیک