مهدی سعادتمند - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت ساخت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
هادی سروری - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

یکی از فعالیت های کشورهای در حال توسعه، اجرای طرح های عمرانی است که هرساله بخش قابل توجهی از بودجه را به خود اختصاص می دهد، از این رو برنامه ریزی اصولی در خصوص این طرح ها از ضروریات بوده تا بتوان کمترین نسبت هزینه به بهره وری را از آن استحصال نمود. تاخیر در پروژه های عمرانی به دلیل پیچیدگی خاص آن امری غیر قابل انکار است. هدف از ساخت و ساز ناب، افزایش میزان بهره وری، کاهش زمان ساخت و کنترل هزینه های ساخت است. پژوهش حاضر در قالب یک پژوهش کاربردی اجرا شده و از حیث چگونگی پردازش و تحلیل داده ها از نوع توصیفی-همبستگی است. با توجه به هدف پژوهش، تاخیرات مهم پروژه های ساخت و ساز با استفاده از تفکر ناب شناسایی، گروه بندی و در ادامه با بکارگیری همزمان اصول پنجگانه تفکر ناب و تکنیک تجزیه و تحلیل شکست و آثار آن (FMEA ) ، ضمن کمی نمودن ریسک های تاخیر، آثار ناشی از اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه حاصل از تفکر ناب بر روی عوامل تاخیر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد که عدم رعایت اصول مدیریت سرمایه انسانی، ضعف در توان مالی پیمانکاران، صلاحیت پایین پرسنل فنی پیمانکار و عدم تامین مالی مناسب برای اجرای طرح، به عنوان مهمترین ریسک های تاخیر پروژه های عمرانی به شمار می روند که با انجام اقدامات اصلاحی این ریسک ها تا حد زیادی قابل کاهش می باشند.

تفکر ناب، ریسک تاخیر، پروژه های عمرانی، تکنیک تجزیه و تحلیل شکست، FMEA