شقایق نیک نشان - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور، استادیار، گروه علوم تربیتی
نسرین تفضلی - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش دانشگاه پیام نور

مفهوم تربیت درتعالیم وحی و سنت نبوی، بر پرورش استعدادهای درونی انسان و فراهم ساختن زمینه رشد استعدادهای آدمی دلالت می کند. به عبارت دیگر، در تربیت، عنایت و اهتمام به پیشبرد تمایلات فطری و استعدادهای متنوع متربی لحاظشده؛ و تربیت نیز، در صورتی ثمربخش است که با عمل و کوشش متربی همراه باشد.غالب متفکران در تبیین اهداف، به افق های دور دست وادی تربیت و عنوان هدف های غایی یا دراز مدت، اهمیت ویژه ای میدهند و آن ها را دارای اولویت می دانند و در مراتب بعدی به ارایه هدف های میانی (میان مدت) و نیز هدف های مرحله ای (کوتاهمدت) می پردازند.اصول تربیت یکی از مقوله های بح ثانگیز تربیت است؛ به گونه ای که افراد مختلف به دلیل در اختیار نداشتن تعریف و ملاکصحیحی از اصول، بحث ها و مفاهیم گوناگون و نامتجانس تربیت را تحت عنوان اصول طبقه بندی کرد هاند. لذا برای سر و ساماندادن به بحث های پراکنده درباره اصول تربیت و به کارگیری اصول در تعیین اهداف، روش ها، محتوی و ارزشیابی فرایند تربیت،ارایه تعریفی دقیق از اصل تربیتی ضروری است.در مقاله حاضر برآنیم که به بررسی تربیت از دیدگاه قرآن کریم ،حدیث،سنت و سیره و بررسی تربیت از دیدگاه نهج البلاغهپرداخته و اهداف غایی تربیت اسلامی را از دیدگاه قرآن و حدیث مورد بررسی قرار دهیم. و در نهایت به دیدگاه های فلسفهاسلامی در تعلیم و تربیت متقدم و متاخر پرداخته و نقش تربیت دینی را در اخلاق فردی و اجتماعی مورد بازنگری قرار دهیم.

تربیت اسلامی، دین، اسلام، نهج البلاغه، فلسفه، اخلاق