فرحناز رییسی نافچی - گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور شهرکرد
هاجر حسن زاده - گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور شهرکرد

موسیقی و ادبیات از مقوله های ذاتی و فطری در انسان هستند. بدون شک هیچ ملتی نیست که از این هنرهای بزرگ جهانی بی بهره باشد. پیوند بین موسیقی و ادبیات نیز انکار نشدنی است. وجود موسیقی در کلام، موجب ایجاد لذت و آرامش در شنونده و خواننده می شود و گویندگان بزرگ ازاین خاصیت موسیقی غافل نبوده اند. چنان که در بیشتر آثار بزرگ در همه دنیا، شاهد همراهی موسیقی و کلام هستیم. بررسی بسیاری از آثار شاعران و نویسندگان فارسی زبان، تاییدی بر این مدعاست. پیوند بین شعر و موسیقی نیز همیشگی بوده است و این پیوند را از وابستگی این دو هنر، بر وزن می توان دریافت. هدف از این مقاله، بیان جلوه های هنر موسیقی در تمدن ایرانی با نگاهی عمیق به سازه های به کار رفته در شاهنامه فردوسی است. در این مقاله، بعد از بیان مقدمه ای درباب هنر و موسیقی و اهمیت آن در ادبیات فارسی، به جمع آوری ابیاتی که واژه تبیره به عنوان یک ساز، نمود پیدا کرده است، پرداختیم. سپس بسامد این ساز را با سایر سازهایی که در شاهنامه به کار رفته اند مقایسه نموده ایم.

ادبیات فارسی، شاهنامه، فردوسی، ساز، تبیره