محمد رمضانی - دانشجوی دکترای عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه لرستان
حسن نایب زاده - دانشیار انگلشناسی، گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه لرستان
فاطمه جالوسیان - استادیار انگلشناسی، گروه انگلشناسی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
شهرام جمشیدی - استاد تمام بیماریهای داخلی دام کوچک، گروه بیماریهای داخلی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران

دایروفیلاریوز یکى از بیمارى هاى انگلى و زیونوز سگ سانان است. بیمارى دایروفیلاریوز در سگ سانان و گربه سانان بوسیله آلودگى با دایروفیلاریا ایمیتیس که به کرم قلب معروف است رخ میدهد و یکى از مهمترین بیمارى هاى انگلى در سگها میباشد و عوارض قلبى، عروقى و تنفسى شدیدى را در حیوان سبب میشود. میزبانهاى اصلى دایروفیلاریا ایمیتیس سگ، گرگ،، روباه، کایوت، و گربه است و انسان نیز بصورت تصادفى به این انگل مبتلا میشود. این بیمارى در سرتاسر جهان گسترده بوده و در مناطق آب و هوایى معتدل، گرمسیرى و نیمه گرمسیرى بویژه در جنوب شرقى ایالات متحده آمریکا، آمریکاى جنوبى، استرالیا، آسیا و جنوب اروپا و در اطراف مدیترانه اندمیک میباشد. این انگل با باکترى ولباشیا ارتباط درون همزیستى داشته و با توجه به مطالعات صورت گرفته، ولباشیاى همزیست با دیروفیلاریا ایمیتیس، در بیمارى زایى، تشخیص و درمان این بیمارى نقش اساسى دارد. سیر تکاملى این انگل غیر مستقیم بوده و پشه ها به عنوان میزبان واسط آن شناخته میشوند. در سگ سانان کرم بالغ عمدتا در عروق ریوى و بطن راست مشاهده میشود که ایجاد علایمى مانند سرفه هاى مزمن، اختلالات تنفسى، ضعف، نارسایى احتقانى بطن راست و به دنبال آن آسیت، کاهش وزن، سوفل قلبى، آریتمى قلبى و فیبریلاسیون دهلیزى ایجاد مى شود. از روشهاى تشخیصى مهم میتوان روش نات اصلاح شده ، الایزا، IFA و روش هاى مولکولى را نام برد. در ایران جدا سازى گونه دایروفیلاریا ایمیتیس از سگ، شغال، روباه، گرگ و گربه اهلى گزارش شده است که در این مطالعات آلودگى در استانهاى آذربایجان شرقى، آذربایجان غربى، اردبیل، تهران، خراسان رضوى، خوزستان، فارس، قزوین، گلستان، گیلان، مازندران و هرمزگان مورد بررسى قرار گرفته که در این بین بالاترین درصد آلودگى مربوط به استانهاى گیلان با 77,52 درصد و مازندران با 60 درصد بوده است. .با توجه به این موضوع که ایران نیز یکى از مناطق اندمیک آلودگى در جهان است و با توجه به گسترش جهانى این بیمارى و جنبه زیونوتیک بودن آن، میتوان از این بیمارى به عنوان یکى از معضلات مهم در زمینه بهداشت عمومى نام برد.

دایروفیلاریا، کرم قلب، دایرو فیلاریوزیس، سگ سانان