محمد شوکتی آمقانی - دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران
خلیل کلانتری - استاد گروه مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران

خردی و پراکندگی اراضی کشاورزی با توجه به شرایط محیطی حاکم بر مناطق کشاورزی می تواند اثرات متفاوتی اعم از مثبتو منفی بر روی بهره وری و کارآیی اراضی کشاورزی داشته باشد. به گونه ای که تیوری ها و دیدگاه های مختلفی در رابطه باخردی و پراکندگی اراضی کشاورزی مطرح شده اند که هر کدام از زاویه متفاوت، این پدیده را مورد بررسی و تحلیل قرارداده اند. این تیوری ها و دیدگاه ها با دید خوش بینانه، بدبینانه و یا تعاملی به بحث خردی و پراکندگی اراضی پرداخته اند. یکسری از تیوری های کلی که در مورد این پدیده مطرح شده اند موضع بحثشان در مسیله بودن یا مسیله نبودن خردی وپراکندگی اراضی کشاورزی است. به گونه ایکه در رابطه بااینکه آیا خردی و پراکندگی اراضی یک مسیله است یا نه ارزیابی هایمتناقضی وجود دارد. بر این اساس هدف این مطالعه تحلیل و تبیین خردی و پراکندگی اراضی کشاورزی بر اساس تیوری هایاقتصادی مختلف است که بتوان به درک جامع و مانعی در رابطه با دامنه و شدت اثرات این پدیده دست یافت. بر اساس نتایجاین مطالعه تیوری های صرفه حاصل از مقیاس ، تیوری برتری تکنیکی اراضی بزرگ ، تیوری کرافت و تیوری وجودارتباط مستقیم بین اندازهی مزرعه و بهره وری یا کارایی در اراضی کشاورزی به عنوان تیوری های مخالف خردی و پراکندگیاراضی کشاورزی و تیوری وجود ارتباط معکوس بین اندازهی مزرعه و بهره وری یا کارایی در اراضی کشاورزی و تیوری اولویت دهی به مزارع کوچک به عنوان تیوری های موافق خردی و پراکندگی اراضی کشاورزی مطرح هستند.

خرد بودن اراضی، پراکندگی اراضی، یکپارچه سازی اراضی، نظریه های خردی و پراکندگی اراضی