صدیقه زارع کیا - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزشو ترویج کشاورزی، یزد، ایران

؛Astragalus vegetus از گونه های مهم برای تامین علوفه در مراتع نیمهاستپی میباشد. بذور این گونه از رویشگاه های اصلیآن (مراتع استان های آذربایجان غربی و کردستان) جمع آوری و در ایستگاه مراتع همند آبسرد کشت گردید. به منظور بررسیمشکلات جوانه زنی، تیمارهای خراشدهی فیزیکی و سرما در سه تکرار بر روی بذور در آزمایشگاه مطالعه شد. درصد جوانه زنی،سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه، طول ریشه چه و شاخص بنیه بذر ارزیابی گردید. به منظور بررسی اثر فصل کاشت (پاییز وبهار)، ژنوتیپ ها روی خطوط 2 متری در 2 خط کشت شدند. مراحل فنولوژی، تولید علوفه، پوشش تاجی، قطر تاج، ارتفاع گیاه،عملکرد بذر، تعداد ساقه های گلدار ارزیابی شد. تیمار خراش بهترین تیمار برای جوانه زنی بذور شناخته شد. مطالعات فنولوژینشان داد این گونه در اوایل فروردین رشد رویشی خود را آغاز و در اواخر اردیبهشت گلدهی را آغاز می نماید و تا حدود یکماهگلدهی کامل می شود. در اواسط خرداد بذرها تشکیل و در اوایل تیرماه ریزش میکنند. اثر کاشت در فصل پاییز باعث افزایشمقدار تولید، ارتفاع، درصد پوشش تاجی و تعداد ساقه های گلدهنده شده است. بر اساس نتایج A.vegetus (کردستان وآذربایجان غربی) در کشت پاییز دارای تولید و پوشش تاجی بالایی می باشند. البته A.vegetus (کردستان) با 2740 کیلوگرمدر هکتار تولید علوفه و پوششتاجی 4182 سانتیمتر مربع دارای بالاترین مقدار بود. با توجه به نتایج بهترین زمان برای کشتگون علفی پاییز بوده و از لحاظ تولید علوفه و سطح پوشش تاجی می توانند گونه های مناسب برای اصلاح و توسعه مراتع ودیمزارهای رها شده با بارندگی بالای 300 میلیمتر و دمای متوسط 11 درجه سانتیگراد باشند.

فنولوژی، علوفه، پوشش گیاهی، مراتع نیمه استپی