مهدی جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی دانشگاه بیرجند
حسین خزیمه نژاد - دانشیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند
یوسف رمضانی - استادیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند

استفاده از صفحات مستغرق روشی نو و کارآمد جهت مدیریت رسوبات رودخانه ای می باشد. تاکنون در خصوص استفاده ازصفحات مستغرق در کاهش ورود رسوبات به آبگیرهای رودخانه ای و همچنین کنترل فرسایش قوس خارجی رودخانهپژوهش های متعددی انجام شده است. در این پژوهش، تاثیر صفحات و ابعاد آن بر نحوه انتقال بار بستر در بخش تعریض شدهرودخانه با استفاده از مدل فیزیکی مورد بررسی قرار گرفت، صفحات مستغرق مستطیل شکل با 4 اندازه مربوط به طول وارتفاع صفحات، در آرایش خطی 5 ردیفه با زاویه برخورد جریان به میزان 90 درجه مورداستفاده قرار گرفتند. عملکرد صفحاتدر خصوص کنترل یا کاهش سرعت انتقال بار بستر برای ابعاد مختلف صفحات به عنوان نتایج پژوهش ارایه گردید و در ادامهنحوه توزیع رسوبات پیرامون صفحات موردبررسی قرار گرفت. در این پژوهش در آزمایش شاهد یعنی آزمایش بدون نصبصفحات، حداکثر سرعت بار بستر در مقطع تعریض شده برابر با 27x10-5 متر بر ثانیه بود که با استفاده از صفحات مستغرق این سرعت تا میزان 16x10-5 متر بر ثانیه کاهش یافت. به طورکلی با افزایش ابعاد صفحات مستغرق، عملکرد صفحات نسبت به حالت شاهد از حدود 10 درصد تا حدود 45 درصد افزایش پیداکرده است که نشاندهنده تاثیر صفحات مستغرق بر کاهش سرعت انتقال بار بستر و همچنین افزایش عملکرد صفحات مستغرق با افزایش ابعاد آن می باشد.

بار بستر، رودخانه، صفحات مستغرق، مدل آزمایشگاهی