اسماعیل سیلاخوری - دانشجوی دکتری تخصصی بیابانزدایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
غلامعلی حشمتی - استاد گروه مرتع داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

اکوسیستم مجموعه پویایی از حیوانات، گیاهان و میکروارگانیسم ها و محیط غیرزنده اطراف آنها است کهبه صورت یک واحد در تعامل با یکدیگر می باشند. آستانه اکولوژیکی نقطه ای است که تغییرات نسبتاکوچک در عوامل خارجی، تغییر سریع در یک اکوسیستم را به دنبال دارد. اجزای خاک و پوشش گیاهیالزاما از طریق فرایندهای بوم شناختی یکپارچه با هم ارتباط دارند، که برای ایجاد یک موازنه پایدار با همبرهمکنش دارند. مدل وضع و انتقال با گردآوری الگوهای تغییر و پویایی جوامع گیاهی اکوسیستم هایمرتعی می تواند در پیش بینی پاسخ این جوامع به عوامل مدیریتی زنده و غیر زنده محیطی کمک موثرنماید. هدف از این مطالعه، بررسی تغییرات اکوسیستم بیابانی در اثر مدیریت پخش سیلاب در منطقهبروغن سبزوار با استفاده از مدل اکولوژیکی حال و انتقال می باشد. به این منظور و برای درک بهتر، مدلحال و انتقال در منطقه بروغن در قالب یک گراف ارایه و اینطور نتیجه گرفته شد که وضعیت منطقهبروغن با مدل وستوبای تطبیق دارد؛ بنابراین می توان از این مدل برای پیش بینی آینده منطقه نیز بهرهبرد. در نهایت دو سناریو نیز پیشنهاد شد که سناریوی اول ادامه روند ورود آب و توسعه رطوبت و سناریودوم قطع جریان آب و عدم تامین رطوبت مورد نیاز را تشریح می کند. در صورت وقوع سناریوی اول بهدلیل فراهم بودن شرایط گونه های گیاهی زادآوری مناسب داشته و پوشش تا حد ظرفیت منطقه توسعهخواهد یافت. و در صورت وقوع سناریوی دوم به دلیل رقابت گیاهان بر سر آب تعدادی از پایه ها از بینرفته و پایه های موجود نیز بذرهای فاقد قوه نامیه تولید خواهند کرد، در نتیجه نهال های جوان مستقرنشده و نهال های جدید رو به خشکی می گرایند و با ادامه روند خشکیدگی توده حادث شده و منطقهروند تخریب در پیش می گردد. نتیجه این امر بازگشت به وضعیت قبل از پخش سیلاب است.

اکوسیستم بیابانی، مدیریت سیلاب، بروغن سبزوار، مدل حال و انتقال