فریبا نیکومنش راد
جمال الدین مهدی نژاد

معماری نقش بسیار حیاتی در فراخوانش معانی و واگذاری مفاهیم در مکان های مختلف، به عهده دارد. بطوریکه با تجربه فضای معماری، و ارتباط با عناصر کالبدی، معانی و ساختارها، ایجاد حس مکان و خاطرات جمعی و ادراک بهتر از محیط مصنوع، را فراهم می آورد. و از سوی دیگر مردم با حضور و رشد یافتن در مکان هایی که دارای منزلت اجتماعی هستند و ارتباط برقرار کردن با محیط ، معنا و با افراد دیگر، دارای هویت شخصی و خاطرات جمعی می گردند. اصولا خاطرات جمعی از هویت شهر نشات گرفته است که هویت شهر نیز، ارتباط تنگاتنگ باورها، شیوه زیست مردم، اخلاق و رفتار ، با تاثیری که از محیط و فضای معماری می گیرند می باشد، و از آنها جدا نمی باشد. طرا حان و معماران نیز نمی توانند خارج از هویت شهر، بنایی را طراحی نمایند زیرا این روش، از بین رفتن هویت آن مکان و همچنین از بین رفتن خاطرات جمعی را در پی دارد که در عصر کنونی با توجه به معاصرسازی، در بافت های قدیمی،ضرورت دارد تمام ویژگی هایی که باعث ایجاد حس تعلق به آن مکان می گردیده است در عین تغییر و تحول و به روز شدن محارست نمایند. این تحقیق نشان می دهد که تعلق به مکان، و ایجاد خاطره جمعی از یک مکان، وابسته به هویت می باشد. و با حفظ هویت بر ارزش خاطرات جمعی افزوده می گردد. تاکید این پژوهش بر روی حفظ و درک مفهوم خاطره جمعی و حس تعلق به مکان می باشد. که با توجه به بی توجهی و انزوا طلبی نسل موخر، خاطرات جمعی مورد کم لطفی واقع گردیده است که همین امر موجب از بین رفتن حس تعلق به مکان و غریبگی با هویت اصیل ایرانی گردیده است. این نوشتار سعی دارد بار دیگر خاطرات جمعی و هویت مکان را باز زنده سازی نماید.

حس تعلق- تجربه- ادراک- خاطرات جمعی-هویت