طلعت نامداری - کارشناس ارشد سازه های هیدرولیکی ، شرکت آب و فاضلاب استان فارس
ناصر طالب بیدختی - استاد دانشکده مهندسی ، دانشگاه شیراز

در شرایط کنونی، استفاده از مدلهای کامپیوتری به منظور شبیه سازی هیدرولیکی جریان در شبکه های توزیع آب گسترش قابل توجهی یافته و نقش موثری را در ارزیابی و مدیریت آب شهری و تصمیمات آتی برای سیستم شبکه های آب ایفا می کنند . مساله حائز اهمیت در روند مدلسازی این است که کیفیت نتایج خروجی متاثر از داده های ورودی می باشد . لیکن عوامل زیادی از جمله تغییر ضریب زبری ، میزان تقاضا ، وضعیت لوله ها و... را می توان بر شمرد که ممکن است باعث بوجود آمدن خطا در مقادیر ورودی گردد ، ضمن اینکه اصولا طراحی شبکه ها همراه با فرضیاتیاست که لزوما با واقعیت سیستم در زمان بهره برداری منطبق نخواهد بود . بنابراین به منظور اصلاح عملکرد مدل وکاهش اثر عدم قطعیتها برای شرایط مختلف مصرف در شبکه ، انجام پروسه کالیبراسیون مدل ضروری است. در حال حاضر نرم افزارهای معدودی از جمله Water cad , Water Gems علاوه بر تحلیل هیدرولیکی دارای توانایی انجام پروسه کالیبراسیون هستند . در مدل Water Gems ضریب زبری لوله ها ، نیاز آبی گره ها و وضعیت لوله ها یعنی باز یا بسته بودن آنها به عنوان متغیرهایی که دارای عدم قطعیت هستند در نظر گرفته می شوند و با استفاده ازالگوریتم ژنتیک این موارد کالیبره میگردند . تمام پارامترهایی که تعیین آنها همراه با عدم قطعیت است ، قادر خواهند بود محاسبات هیدرولیکی مدل (فشار در گره ها ، جریان در لوله ها و غیره ) را تحت تاثیر قرار دهند . در این مقاله پارامترهای مختلف از جمله ضریب زبری لوله ها ، میزان نیاز آبی گره ها و وضعیت باز یا بسته بودن لوله ها در شبکه آب شهر فراشبند با انجام پروسه کالیبراسیون در مدل Water Gems مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

کالیبراسیون،الگوریتم ژنتیک،مدیریت سیستم های توزیع آب