مدل سازی وضعیت خورندگی و رسوبگذاری منابع تامین آب شهر خوی به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

تامین آب کافی و دائم با کیفیت مطلوب برای جامعه ضروری است. کیفیت مطلوب فیزیکی و شیمیایی از نقطه نظر مقبولیت آن برای مصرف کننده، حفظ سلامتی مصرف کننده، و مهم تر از همه نگهداری و حفاظت از سیستم شبکه توزیع آب شرب شهری بسیار مهم است. یکی از فاکتورهای مهم در بحث کیفیت شیمیایی منابع تامین آب آشامیدنی مسئله خورندگی و رسوبگذاری آنها است. بطوریکه وجود هر کدام از آنها نقش بسیار موثری در شبکه های انتقال و توزیع آب آشامیدنی بلحاظ اقتصادی و بهداشتی ایفا می کند. به منظور اطلاع از وضعیت خورندگی و رسوبگذاری منابع تامین آب شرب شهر خوی در این مطالعه که از نوع توصیفی مقطعی می باشد در دو مقطع از سال در فصل خشک و تر از تعداد 18 حلقه چاه تامین آب شرب خوی که در مدار بودند 36 نمونه شیمیایی تهیه و 17 پارامتر فیزیکی و شیمیایی آن به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه اطلاعات در اختیار به دو دسته داده های مکانی و داده های توصیفی تقسیم و مدل سازی های لازم بر اساس آنها صورت گرفت نتایج حاصل از بررسی نشان می دهد که 68 % منابع تامین آب خوی در داخل محدوده شهری واقع شده اند و سطح دینامیک این چاهها بطورمتوسط 62/12 متر می باشد و همچنین میانگین عمق حفاری این چاهها 118/12 متر می باشد. همچنین 75/80% آب استحصالی از داخل محدوده شهری می باشد. این در حالیست که فقط 68% چاههای آب شرب خوی در داخل محدوده شهری هستند. در بررسی داده های توصیفی ملاحظه گردید که 66/6% نمونه ها دارای شاخص اشباع کربنات کلسیم (لانژیر) مثبت بوده که بعبارتی رسوبگذار میباشند و 27/77% نمونه ها دارای شاخص اشباع منفی خورنده می باشند و 5/57% شاخص صفر می باشد که نشان دهنده حالت تعادل می باشد میانگین شاخص لانژلیر برای منابع آب خوی 0/07 ودامنه تغییرات آن 0/08- تا 0/24 می باشد همچنین در 61 % نمونه ها تمایل منابع آب به خورندگی بیش از تمایل آنها به رسوبگذاری است . دامنه تغییرات از 7/27 تا 7/7 می باشد که میانگین آنها 7/52 با انحراف معیار 0/14 است. همچنین در 63/6% نمونه های آب چاههای داخل شهر ا ندیس اشباع بالای 7/50 را دارند.

Keywords:

خورندگی , رسوبگذاری , منابع اب , GIS , خوی