محمد شکرزاده - گروه داروسازی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران
فایزه خواجوی - گروه داروسازی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران /گروه ژنتیک، موسسه آموزش عالی سنا، ساری، ایران
مونا مدانلو - گروه داروسازی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران
عباس محمدپور - گروه داروسازی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

گیاهان دارویی همچون گیاه کتان نقش مهمی در سلامت افراد و جوامع بشری دارند. با توجه به خواص فیتوشیمیایی گیاه کتان،دراین مطالعه بر آن شدیم تا اثرات هیدروالکلی دانه این گیاه را بر سمیت ژنتیکی ناشی از سیکلوفسفامید در لنفوسیت های خون محیطی بررسی نماییم.ابتدا عصاره دانه کتان به روش ماسراسیون با استفاده از حلال اتانول در دو نوبت تهیه شد. سپس نمونه های خونی بعد از 1ساعت انکوباسیون با غلظت های مختلف کتان، با 750µM در بن ماری 37 درجه به مدت 24ساعت انکوبه گردید. سپس جهت ارزیابی تولید میکرونوکلیوس در لنفوسیت های دوهسته ای مهارشده در سیتوکینز،لام تهیه شد و با میکروسکوپ نوری بررسیگردید.سپس با استفاده از نرم افزار Spss و آزمون Anova(posttest:Tukey)، مقادیر مختلف میانگین ها با هم مقایسه شد. انکوبه کردن نمونه های خونی با سیکلوفسفامید موجب القای ژنوتوکسیسیته در لنفوسیت ها شده و مجاور نمودن سلول ها از قبل با عصاره هیدروالکلی دانه کتان به مقدار قابل توجهی تعداد میکرونوکلیوس ها را کاهش می دهد(.(p<0/0001 نتایج این مطالعه نقش موثر عصاره دانه کتان به عنوان عامل محافظتی در برابر ژنوتوکسیسیته سیکلوفسفامید را نشان می دهد.در این پژوهش مشخص گردید که عصاره دانه کتان یک آنتی ژنوتوکسیک قوی در برابر آسیب های DNA ناشی از سیکلوفسفامید می باشد.

ژنوتاکسیسیته، سیکلوفسفامید، دانه گیاه کتان، لنفوسیت انسانی