کیوان مهدیزاده گیلانی - دانشجوی کارشناسی ارشد فراورده های چند سازه چوبی دانشگاه گنبد کاووس
وحید وزیری - استادیارگروه صنایع چوب و کاغذ دانشگاه گنبد کاووس
فرشید فرجی - استادیارگروه صنایع چوب و کاغذ دانشگاه گنبد کاووس
فرامرز رستمی چراتی - دانشیار گروه شیمی دانشگاه گنید کاووس

تنگناهای موجود در تهیه چوب و مواد لیگنوسلولزی به منظور تامین ماده اولیه مورد نیاز صنایع چوب و کاغذ، از یک سوو حفظ منابع محدود جنگلی تامین کننده چوب از سوی دیگر هر روز اهمیت بیشتری مییابد. لذا در سالهای اخیر تلاشهای زیادی به منظور به کارگیری مواد لیگنوسلولزی نامرغوب جنگلی و ضایعات حاصل از برداشت محصولات کشاورزی در ساخت فرآورده های مرکب چوبی انجام گرفته است. نتایج حاصل از تحقیقات انجام شده در این مورد باعث شده است که واحدهای صنعتی با استفاده از پسماندهای کشاورزی، تخته خرده چوب تولید کنند. بررسیهای اقتصادی نشان داده است که استفاده از این پسماندهای لیگنوسلولزی که هر ساله پس از عملیات برداشت، سوزانده و یا شخم زده میشوند، به عنوان ماده اولیه برای تولید تخته خرده چوب در این مناطق از توجیه مناسبی برخوردار میباشد. با این حال با توجه به اینکه پسماندهای کشاورزی در زمان کوتاهی پس از برداشت باید جمع آوری و در مدت 6 الی 9 ماه مورد مصرف قرار گیرد، زمان و نحوه انبار داری آنها میتواند اثر به سزایی بر روی کمیت و کیفیت محصول نهایی داشته باشد. استفاده بهینه از مواد اولیه لیگنوسلولزی موجود در کشور امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. در میان محصولات متنوع حاصل از منابع لیگنوسلولزی، تخته خرده چوب از جایگاه ویژهای به لحاظ تنوع در کاربرد، فرآیند نسبتا ساده تولید، انعطاف پذیری بسیار زیاد در مواد اولیه مورد نیاز و همچنین پتانسیل زیاد در ایجاد اشتغال برخوردار است. بدیهی است درکشوری مانند ایران که همواره با کمبود چوب به عنوان ماده اولیه صنایع چوب و کاغذ مواجه بوده، استفاده بهینه از چوبو شناخت منابع سلولزی کشور و نحوه کاربرد اصولی آنها، قبل از هر اقدامی، ضروری و اجتناب ناپذیر میباشد.

تخته خرده چوب، مواد لیگنوسلولزی، پسماندهای کشاورزی، فرآورده های مرکب چوبی، صنایع چوب و کاغذ