وحید سیاره - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
نفیسه روح الهی کشتلی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
حسین مرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
نسیبه خسروی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان

تعیین کیفیت علوفه یکی از مهمترین عواملی است که جهت مدیریت صحیح مراتع لازم است. گونه های مرتعی در مکانها و زمانهای مختلف، کیفیت علوفه متفاوتی دارند. در این تحقیق کیفیت دو گونه مرتعی مهم دشت گرمسار، Festuca ovina و Bromus tomentellus در سه مرحله فنولوژیکی رشد رویشی، گلدهی و بذر دهی موردبررسی قرار گرفت. بدین منظور در هر مرحله فنولوژیکی 10 پایه از هرگونه نمونهبرداری و فاکتورهای کیفی پروتیین خام،ADF، الیاف خام، هضم پذیری و انرژی متابولیسمی گونه ها در سه مرحله اندازهگیری شد. پس از تجزیه واریانس، میانگین داده ها با آزمون دانکن مقایسه شد. نتایج بهدستآمده نشان داد که کیفیت علوفه در هر دو گونه در مرحله رشد رویشی بیشتر از مراحل دیگر است. همچنین دو گونه ازنظر پروتیین خام، ADF، قابلیت هضم پذیری، انرژی متابولیسمی و فیبر خام در دو مرحله رشد رویشی و گلدهی تفاوت معنیداری ندارند ولی در مرحله بذر دهی Festuca ovina نسبت به Bromus tomentellus از کیفیت بهتری برخوردار است. بهطورکلی کیفیت علوفه گونه Festuca ovina بهتر از گونه Bromus tomentellus بود.

مدیریت مراتع، مراحل فنولوژیک، کیفیت علوفه، هضم پذیری، گرمسار