پایش روند تحول و تغییر درصد عناصر اصلی شورابه دریاچه ارومیه در بازه زمانی 3ماهه

دریاچه ارومیه واقع در شمال غربی کشور ایران بین مختصات جغرافیایی 44 درجه و 14 دقیق تا47 درجه و 53 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و 40 دقیقه تا 38 درجه و 30 دقیقه عرض شمالی واقع شده است. این دریاچه با مساحت ) 5200 km2 قبل از دوران خشکسالی)، از آنجاییکه شورابه ها از لحاظ اقتصادی می توانند با ارزش باشند، این تحقیق با هدف شناسایی عناصر اقتصادی و تعیین روند ته نشست رسوبات تبخیری با گذر زمان انجام شد. به سبب کاهش مدت زمان تغلیظ شورابه، مراحل تبخیر در شرایط آزمایشگاهی (حوضچه تبخیر) مورد مطالعه قرار گرفته است. ابتدا 2025 لیتر شورابه از شمال غرب دریاچه (منطقه باری و کاظم خان داشی) که دارای بیشترین چگالی (برابر با 1/320 گرم بر میلی لیتر) بود طی عملیات پمپاژ آب برداشت و به حوضچه تبخیر که در هوای آزاد و زیر نور مستقیم خورشید جایگیری شده بود، منتقل گردید. در طول مدت پایش 96 روزه، 255 نمونه شورابه و 3 نمونه نمک جامد از دیواره حوضچه برداشت شد و جهت انجام آنالیز و تعیین میزان عناصر اقتصادی هدف در این پروژه که شامل منیزیم، پتاسیم و لیتیم میباشد، به آزمایشگاه منتقل گردید. در انتهای این مدت حجم شورابه در اثر تبخیر از 2025 به 881/25 لیتر تقلیل (کاهش حجم 2/3برابری) یافت. غلظت منیزیم از 56 گرم بر لیتر به 104 گرم بر لیتر (افزایش 1/85 برابری) رسید. میزان غلظت پتاسیم محلول درشورابه از 10 گرم بر لیتر به 23 گرم بر لیتر (افزایش 2/3 برابری) افزوده شد و میزان لیتیم از ppm 21 به ppm 34 (افزایش 1/61 برابری) افزایش پیدا کرد . در عین حال میزان سدیم محلول در شورابه از 37 گرم بر لیتر به 4 گرم بر لیتر(کاهش 9/25 برابری) رسید.

Keywords:

دریاچه ارومیه , نمک , شورابه , عناصر اقتصادی