بررسی میزان تغییرات پوشش گیاهی منابع طبیعی در بازه زمانی دهه 50 تا 90 با استفاده سنجش از دور و GIS (مطالعه موردی حوزه یل چشمه بزرگ)

با توجه به تغییرات پوشش گیاهی منابع طبیعی در زمین و اهمیت آن از وجوه مختلف همچون اقتصادی، زیست محیطی و غیره، بررسی این تغییرات امری ضروری می باشد. در طی چند دهه اخیر تغییر پوشش گیاهی منابع طبیعی تحت اثر عوامل محیطی و انسانی سبب بروز اثرات جدی بر محیط زیست، اقتصاد و اجتماع شده است. بنابراین داشتن اطلاع از تغییرات آن در طی زمان و علت این تغییرات از موارد مهم در برنامه ریزی و سیاست گذاری در کشور است. تحقیق حاضر به منظور بررسی روند تغییرات پوشش گیاهی منابع طبیعی حوزه آب خیز یل چشمه بزرگ در استان گلستان با استفاده از سنجش از دور و GIS انجام شده است. بر این اساس تصاویر ماهواره ای لندست ETM+، TM، MSS و OLI در بین سال های 1972 الی 2017 تهیه گردید و نقشه های پوشش گیاهی بر اساس پردازش رقومی با استفاده از شاخص NDVI تهیه شد. سپس نقشه های پوشش گیاهی در محیط GIS مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. با توجه به نتایج به دست آمده روند تغییرات پوشش گیاهی، پوشش گیاهی ضعیف از دهه 80 در حال افزایش است. همچنین پوشش بسیار خوب در حال کاهش و تبدیل شدن به پوشش خوب می باشد که این مهم به علت قطع درختان در حاشیه جنگل و تبدیل آن به زمین های زراعی می باشد. پوشش عالی نیز روند کاهشی را به صورت جزیی نشان می دهد. نتایج حاکی آن است که در درجه اول استفاده از فناوری سنجش از دور به همراه GIS می تواند قابلیت دستیابی به اطلاعات پوشش گیاهی را ارتقاء دهد. از طرف دیگر با توجه به ارتباط تنگاتنگ بین وضعیت جمعیتی و عدم نظارتهای دقیق در تغییرات پوشش گیاهی می توان استنتاج نمود که روند تغییرات یافت شده می تواند معلولی از این عوامل باشد که نیاز به انجام تحقیقات بیشتر دارد و در نهایت با توجه به اینکه بیشتر تغییرات مربوط به تبدیل شدن زمین هایی با پوشش گیاهی بسیار خوب به خوب می باشد، بنابراین لزوم تمرکز فعالیت های مدیریت و اصلاح اراضی بر روی این طبقه پوشش گیاهی افزایش می یابد.

Keywords:

پوشش گیاهی , یل چشمه بزرگ , NDVI , GIS , Landsat