علیرضا اشکواری - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
جواد رضایی - استادیار، گروه علوم دامی، گروه علوم دامی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
حسن فضایلی - استاد، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، تهران
مصطفی اکبری علایی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

پروبیوتیک ها مکمل های میکروبی زنده ای هستند که از طریق بهبود تعادل میکروبی روده میزبان اثرات سودمندی را بر میزبان اعمال می کنندو امروزه از پروبیوتیک های مختلف درتغذیه انواع دام ها استفاده می شود که قادرند فعالیت میکروبی شکمبه، و در نتیجه بازده گوارش خوراک را تغییر دهند. مزایای ناشی از مصرف برخی پروبیوتیک ها در تغذیه دام هنوز به خوبی شناسایی نشده است. همچنین، نتایج متفاوتی در رابطه با تاثیر استفاده از پروبیوتیک های باکتریایی بر عملکرد، وضعیت و سلامت شکمبه گزارش شده است و ضرورت دارد تا نکات مثبت و منفی استفاده از این ترکیبات دقیق تر مشخص گردد. در پژوهش حاضر، تاثیر مصرف مکمل های پروبیوتیکی باسیلوس و مخمر بر سوبسترای تجزیه شده حقیقی، گوارش پذیری ماده آلی و انرژی قابل متابولیسم با روش برون تنی بررسی شد. جیره ای آزمایشی شامل 1- جیره پایه فاقد مکمل پروبیوتیکی (شاهد) 2- جیره حاوی مکمل باسیلوس و 3- جیره حاوی مخمر بود. انکوباسیون جیره های آزمایشی به مدت 24 و 72 ساعت در ویتن های گاز تست انجام شد. برای محاسبه سوبسترای تجزیه شده حقیقی (TDS)، پس از انکوباسیون کل محتویات داخل ویتن در بالن ته گرد ریخته شد. سپس، محتویات برای 1 ساعت در محلول شوینده خنثی جوشانده شد. مواد باقی مانده خشک شد و گوارش پذیری ماده آلی و انرژی قابل متابولیسم با روابط ریاضی محاسبه شد. آنالیز داده ها در قالب طرح کامل تصادفی صورت گرفت. نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که میزان TDS تحت تاثیر تیمار قرار گرفت و در زمان های مختلف انکوباسیون متفاوت بود. گوارش پذیری ماده آلی و انرژی قابل متابولیسم تحت تاثیرنوع مکمل قرار نداشت و هنگام استفاده از مکمل باسیلوس و مخمر در مقایسه با تیمار شاهد معنی دار نبود. در مجموع، استفاده از مکمل های پروبیوتیکی باسیلوس و مخمر نتایج مثبت و معنی داری بر روی سوبسترای تجزیه شده حقیقی داشت و تاثیر آن در زمان های مختلف هم معنی دار شد اما اثر معنی داری بر روی انرژی قابل متابولیسم و گوارش پذیر ی ماده آلی نداشت.

انرژی قابل متابولیسم، باسیلوس، سوبسترای تجزیه شده حقیقی، گوارش پذیری ماده آلی، مخمر