علامحسین اسدی - استادیار دانشگاه شهید بهشتی
بهروز رحمانی زرنق - کارشناس ارشد حسابداری دانشگاه شهید بهشتی
ناصر رشیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه علامه طباطبائی

افزایش شکاف بین ارزش بازار و ارزش دفتری شرکت ها موجب انجام تحقیقاتی متعددی در زمینه شناسایی عوامل حذف شده از صورت های مالی شرکت ها شده است از جمله عواملی که بر ارزش شرکت ها اثر می گذارد ولی در صورت های مالی ارایه نمی گردد، ارزش برند ارزش سرمایه فکری و . . . . می باشد.تحقیق حاضر به بررسی رابطه ای میان سرمایه فکری و ارزش بازار شرکت ها می پردازد، برای بررسی سرمایه فکری از روش ضریب ارزش افزوده سرمایه فکری که توسط پالیک در سال 2000 پیشنهاد شد، استفاده شده است. فرضیه اصلی شرکت هایی که ضریب کارایی سرمایه فکری آنها بزرگتر است، از نسبت ارزش بازار به ارزش دفتر بالاتری برخوردارند با آزمون ناپارامتریک ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون های پارامتریک ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون یک متغیری و چند متغیری آزمون شده است. رابطه بین ضریب کارایی سرمایه فکری و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری مثبت و معنی دار به دست آمد رابطه بین هر سه متغیر وابسته ضریب کارایی سرمایه فیزیکی و ضریب کارایی سرمایه نیروی انسانی و ضریب کارایی سرمایه ساختاری با متغیر مستقل نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری مثبت و معنی دار است. در تحلیل رگرسیون چند گانه از هر 3 متغیر مستقل به عنوان شاخص های اثرگذار بر متغیر نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری استفاده شده است. نتایج نشان دهنده این است تاثیر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته مستقیم است و یک واحد تغییر در متغیرهای مستق ضرایب کارایی سرمایه فیزیکی ، سرمایه انسانی و سرمایه ساختاری تاثیری معادل 0/118 بر مقدار تغییرات نسبت ارزش بازاری به ارزش دفتری شرکت ها دارد.

سرمایه فکری، ارزش بازار، کارایی سرمایه فیزیکی، کارایی سرمایه نیروی انسانی، کارایی سرمایه ساختاری