سیاوش غلامیان علم - گروه عمران، دانشکده فنی و مهندسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
عبدالکریم عباسی دزفولی - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

به علت محدودیت کمی و کیفی منابع آبی در مناطق خشک و نیمه خشکی همچون ایران، بررسی بهرهبرداری از شبکه های آبیاری و زهکشی بعنوان یکی از بخشهای پرمصرف آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در کشور ایران و در راستای دستیابی به خودکفایی، سرمایه گذاری های عظیمی جهت مطالعات، طراحی و اجرای شبکه های آبیاری انجام گرفته است .در پژوهش دستیابی به بهره برداری بهینه از شبکه آبیاری و زهکشی دشت شاوورر صورت پذیرفت، طرح توسعه شبکه آبیاری شاوور جهت کاشت غالب محصولات گندم (نیاز آبی 590 میلیمتر ) و ذرت (نیاز آبی 1020 میلیمتر) برنامه ریزی شده است، با این وجود کشاورزان اقدام به کاشت برنج (نیاز آبی 2310 میلیمتر) نموده که به مراتب نیاز آبی بیشتری داشته و بهره برداری از شبکه را با مشکلات فراوانی مواجه ساخته است. در این تحقیق پس از شناسایی عوامل تاثیرگذار شامل معیارهای فنی و اجرایی، اقتصادی، اجتماعی و آموزشی، زیرمعیارهای هر یک با نظر کارشناسان و خبرگان فعال در زمینه آبیاری و زهکشی تعیین گردید. پس از بررسی و مطالعات لازم جهت ارزیابی گزینه های تحقیق که شامل سازه های پیشساخته، سازه های درجا، الگوی کشت، برنامه آبیاری و بهره وری از آب مصرفی میباشد، مقایسه زوجی گزینه ها نسبت به زیرمعیارها انجام شده و میزان اهمیت هرکدام تعیین گردید . سپس در سطح بالاتر زیرمعیارها نسبت به معیارها مقایسه زوجی شده و اهمیت آنها نسبت معیارهای اصلی مشخص شد .

شبکه آبیاری و زهکشی، بهره برداری، سازه های پیش ساخته، فنی و اجرایی، تحلیل