مجتبی حسینی - دانشیار عضو هییت علمی دانشگاه لرستان
سعید متقی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران – مدیریت ساخت دانشگاه آزاد واحد بروجرد

بازسازی تاب آور پس از بحران زلزله به معنی توسعه راهکارها و استراتژی هایی است که از ابعاد سیاسی، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی و کالبدی برای یک شهر، می تواند بسیار حایز اهمیت باشد. از این حیث، شناسایی مهمترین چالش ها و فرصت های پیش روی فرایند بازسازی تاب آور شهرها قبل از وقوع زلزله، می تواند تاثیر بسزایی در وضع عملکردی شهر در صورت بروز بحران داشته باشد. با توجه به اهمیت موضوع فوق، در پایان نامه حاضر تلاش شد تا در ابتدا به شناسایی و ارزیابی مهمترین فرصت های توسعه کالبدی جهت بازسازی تاب آور شهرها پرداخته شود. به همین منظور ابتدا در بررسی متون تخصصی، مفاهیم تاب آوری و ارتباط آن با طراحی شهری تشریح شد و پس از تشریح چارچوب نظری پژوهش، به شناسایی و ارزیابی عوامل و فرایند تاثیرگذار بر تاب آوری بازسازی شهرها پس از وقوع زلزله و همچنین فرصت های توسعه کالبدی بعد از زلزله احتمالی با مطالعه موردی در شهر خرم آباد پرداخته شد. در ادامه مهمترین جنبه های کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و روانی در جهت بازسازی شهرها پس از زلزله مورد ارزیابی قرار گرفت و زیرمعیارهای هر یک از عوامل شناسایی شده، با استفاده از روش های تصمیم گیری چندمعیاره (روش تاپسیس) ارزشیابی و رتبه بندی گردید. براساس نتایج حاصل از این تحقیق، جنبه های مختلفی همچون عوامل عمرانی، آموزش عمومی، تجهیزات، عوامل بهداشتی روانی، عوامل مدیریتی و راهبردی، عوامل زیربنایی، آموزش تخصصی، تشکیل نهادهای مردمی، عوامل ارزشی و عوامل فناوری نوین به ترتیب اولویت، به عنوان مهمترین عوامل اصلی اثرگذار بر بازسازی تاب آور شهری پس از زلزله تعیین شد و سپس اولویت راهکارها و استراتژی های مربوط به هر یک از این عوامل به ترتیب اولویت با روش تاپسیس اولویت بندی گردید.

راهکارهای توسعه، چالش های بازسازی، بازسازی تاب آور، تاب آوری شهر، بحران زلزله