زهرالسادات قریشی - مدرس دانشگاه باهنر شیراز
شیرین سالم - دکترای ادبیات عرب از دانشگاه فردوسی مشهد مدرس دانشگاه فرهنگیان

میل به جاودانگی، اندیشه ای است جهان شمول که همواره ذهن بشر را به خود مشغول داشته است، تمام تلاش ها، حرکت ها، جنگ ها و تنش ها به طور آگاهانه یا ناآگاهانه برای وصول به این امر است، جایی که انسان بر می خیزد و بر می خیزاند تا تمام نشود. راهکارهای مهم برای جاودانگی و جاودانه ماندن در شاهنامه، یگانگی با نمونه های آغازین خودخردورزی، معناگرایی، عشق و دیگرخواهی به عنوان تجلی بارز آن است که در بسیاری از آثار ادبی دیده می شوند، به تناسبی که قهرمان با اوصاف نیک و ارزش های والای انسانی هماهنگ است، راه به جاودانگی و به بیانی دیگر رستگاری دارد. این مساله در آثار غنایی و عارفانه چهره ی خود را به روشنی و به کمال نشان می دهد. اما شاهنامه نیز که روایتی از قهرمانان جاودانه و نیک سرشت آزادی و آزادگی است، به گونه ای پنهان همین اندشه را بیان می کند. در این گفتار سعی می شود که جلوه های اندیشه ی جاودانگی و عوامل دستیابی به آن در چند روایت از شاهنامه به عنوان اثری با نام و سارینده ی جاویدان که ایران کهن را برای ایرانیان و تاریخ جاودانه می سازد، بررسی شود.