مهرداد مدرسی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان(اصفهان)
کاظم پریور - دانشگاه تربیت معلم تهران

اثرات بیولوژیک میدانهای الکترومغناطیسی بسیار مورد توجه بوده و مجامع علمی در پی یافتن اطلاعات هرچه بیشتر در این رابطه می باشند. این میدانها بر بسیاری از پدیده های حیاتی موثر هستند که از جمله آنها نسخه برداری RNA و سنتز پروتئین، همانند سازی DNA، پدیده های بیوشیمیایی سلول نظیر تغییر در غلظت AMP حلقوی و جذب کلسیم می باشد. تحقیقات حاکی از آن است که میدانهای الکترومغناطیسی با شدت و فرکانسهای متفاوت دارای اثرات مختلفی در موجود زنده خواهند بود. از جنبه های مهم مطالعه این میدانها تاثیر آنها در رشد و نمو جنین است. در این ارتباط جهت مشخص کردن چگونگی اثرات میدانهای الکترومغناطیسی با شدت و فرکانسهای متفاوت دارای اثرات مختلفی در موجود زنده خواهند بود. از جنبه های مهم مطالعه این میدانها تاثیر آنها در رشد و نمو جنین است. در این ارتباط جهت مشخص کردن چگونگی اثرات میدانهای الکترومغناطیسی موشهای سوری نژاد Balb/c مورد آزمایش قرار گرفتند. موشهای بالغ 2/5 تا 3 ماهه پس از اطمینان از انجام آمیزش که با مشاهده در پوش واژنی صورت می گرفت در روزهای 7،6،5 حاملگی به طور جداگانه تحت تاثیر میدان الکترومغناطیسی مورد نظر به مدت 10 ساعت قرار گرفتند. جنین های موشهای حامله در روز 15 حاملگی از رحم خارج و تحت بررسی و مطالعه قرار گرفتند. جنینهای بدست آمده از تجربه روز 5 حاملگی، افزایش معنی داری (P<0/05) در CR (اندازه فرق سری، نشیمنگاهی) و وزن جنین و جفت نشان دادند. در 18/1 درصد از جنینهای گره تجربی حالات غیر طبیعی در ستون مهره ها مشاهده شد، به نحوی که 8 درصد آنها دارای خمیدگی غیر عادی(Lordosis) بوده و 10 درصد نیز فاقد خمیدگی های معمولی جنینی بودند. 17/1 درصد از جنینهای تجربی به همراه جفت در درون رحم آتروفیه شده بودند. علاوه بر این 30/4 درصد از جفتهای جنینهای تجربی نشان دهنده قطعات آتروفیه ای در سطح مادری جفت بودند. جنینهای بدست آمده از تجربه روز 6 حاملگی، نسبت به حالات شاهد رشد غیر طبیعی و بیش از حد معمولی را نشان دادند. در گروه تجربی وزن جنین و CR افزایش بسیار معنی داری (P<0/05) مشاهده شد. در جنینهای بدست آمده از تجربه روز 7 حاملگی، 9/4 درصد خمیدگی در محور طولی بدن خود نشان دادند و به دنبال این انحراف، لوله عصبی نیز خمیدگی غیر طبیعی را نشان داده که مطالعات هیستولوژیک نیز آن را تایید می کند. در این تجربه وزن جنین و CR افزایش معنی داری (P<0/05) را نشان داده است. تمامی این نتایج حاکی از تاثیر میدانهای الکترومغناطیسی بر فاکتورهای رشد و نموی در موشهای تجربی است.

میدانهای مغناطیسی- فاکتورهای بیولوژیک- رشد و نمو- موش سوری