کرامت الله ایماندل - استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
سیدمخمد عزیزی - عضو هیات علمی دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
جمشید درایت - عضو هیات علمی دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
مقداد پیرصاحب - عضو هیات علمی دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

هدف: عوامل ضد میکروبی بطور وسیع بعنوان مواد گندزدا، ضد عفونی کننده و نگهدارنده در بیمارستانها، مراکز بهداشتی درمانی و صنایع مختلف داروئی، آرایشی و غذائی بکار می روند. رقابت در زمینه گندزداها فراوان است و اغلب ادعاهای مبالغه آمیزی در مورد کارآئی اینها بعمل می آید. برای صحت و سقم این ادعاها لازم است اثر میکروب کشی این مواد براساس یک روش علمی استاندارد مورد آزمایش قرار گرفته آنگاه مجوز توزیع و مصرف صادر گردد. مواد و روشها: این مطالعه از نوع تجربی و جهت تعیین اثر میکروب کشی سه ترکیب فنلی به نامهای لیزول، کرئولین و دتول براساس استاندارد ایران انجام گرفت. در این روش ابتدا ماده خنثی کننده مناسب هر ماده گندزدا یا ضدعفونی کننده تعیین، آنگاه تاثیر 5 رقت مختلف از ماده گندزدا بروی 5 سوش باکتریایی و بمدت 5 دقیقه بطور جداگانه در شرایط یکسان مورد بررسی قرار گرفت و حداقل غلظت باکتری کشی ماده گندزدا در برابر هر سوش باکتریایی بدست آمد. یافته ها: آزمایشها در دو مرحله، آزمایش اولیه برای تعیین خنثی کننده مناسب هر گندزدا و آزمایش اصلی برای تعیین اثر باکتری کشی آن انجام شد. خنثی کننده مناسب مواد کرئولین و دتول در مقابل تمام سوشهای مورد آزمون مخلوط تخم مرغ تازه 5% و توئین 80 درصد بود. خنثی کننده مناسب لیزول در مقابل پسودوموناس آئروژینوزا زرده تخم مرغ تازه 5% و در برابر اشریشیا کلی مخلوط اتر الکلهای چرب 7%، لیسیتین 2% و توئین 80 چهار درصد تعیین گردید. در آزمایش اصلی حداقل غلظت باکتری کشی لیزول و کرئولین بمیزان2% و دتول بمیزان 1% بدست آمد. بحث و نتیجه گیری : حداقل غلظت های بدست آمده گندزداهای مورد آزمون که بر سوشهای میکروبی انتخابی موثر بود با غلظت های توصیه شده توسط سازندگان آنها مقایسه و مشخص گردید که حداقل غلظت لیزول برای استفاده طبی در حضور عفونت با ادعای سازنده مطابقت داشته ولی در مورد گندزدائی کف و دیوارها مغایر بود. حداقل غلظت کرئولین و غلظت توصیه شده سازنده آن در صورت وجود بیماریهای عفونی قابل قبول و در مورد گندزدائی عمومی مطابقت نداشت. حداقل غلظت بدست آمده برای دتول با ادعای سازنده آن مطابقت داشت.

ترکیبات فنلی، گندزدائی، میکروب کشی