محمدصادق ایرجی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
فریدون رادمنش - دانشیار، گروه هیدرولوژی و منابع آب، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
علی شهبازی - دکترای هیدرولوژی منابع آب، سازمان آب و برق خوستان

بر طبق مقررات مکانیسم توسعه ی پاک (CDM) که از سازوکارهای پروتکل کیوتو می باشد، انتشار گازهای گلخانه ای باید محدود گردد و انتشار گازهای گلخانهای مازاد بر این مقررات در آینده مشمول جریمه خواهد شد. مکانیسم توسعه ی پاک به کشورهای توسعه یافته اجازه می دهد که اعتبارات کاهش انتشار حاصل از اجرای پروژه در کشورهای درحال توسعه را خریداری کنند. در عوض، کشورهای درحال توسعه به منابع و فناوری های لازم برای کمک به توسعه ی پایدار اقتصاد خود دسترسی خواهند داشت. در پژوهش حاضر با توجه به این که می توان با افزایش استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، علاوه بر کاهش گازهای گلخانه ای از مزایای مالی مکانیسم توسعه پاک نیز بهره مند شد، حوضه آبریز کارون بزرگ که شامل 93 درصد نیروگاه های برقابی کشور است مورد یررسی پتانسیل اجرای طرح های مکانیسم توسعه پاک قرار گرفت. به این منظور، مدل منابع آب حوضه آبریز کارون بزرگ تهیه شده و تاثیر تغییر در منابع به وسیله ی انتقال آب بین حوضه ای در افق زمانی بلندمدت بر تولید انرژی برقابی در این حوضه بررسی شده است. سپس به بررسی تاثیر این تغییر در تولید انرژی برقابی بر تولید گازهای گلخانه ای پرداخته شده و از منظر مکانیسم توسعه پاک مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه ی افزایش انتقال بین حوضه ای آب از حوضه ی آبریز کارون بزرگ طبق برنامه ی بلندمدت، افزایش 1 میلیون و 356 هزار تنی گازهای گلخانه ای است که می توان با کنترل این سیاست، صرفه جویی در انتشار گازهای گلخانه ای را در راستای مکانیسم توسعه پاک موجب شد.

مکانیسم توسعه پاک، انرژی برقابی، مدل منابع آب، تحلیل سیستمی منابع آب، انتقال آب بین حوضه ای، WEAP