ارزیابی پتانسیل گردشگری و تعیین مناطق حفاظتی با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره و GIS

کشور ایران به دلیل برخورداری از پتانسیل های بالای توریستی و بخصوص طبیعت متنوع و زیبا همواره به عنوان یکی از کانون های مورد توجه گردشگران در قلمرو سرزمینی مطرح بوده است. در بسیاری از نقاط این طبیعت زیبا هم در خطر نابودی قرار دارد که می بایست این مناطق مشخص و حفاظت شوند. از این رو شناسایی مناطق مناسب و دارای توان، جهت گسترش و توسعه طبیعت گردی و مناطق حفاظت شده، به منظور بهره برداری پایدار از منابع طبیعی اهمیت به سزایی دارد. حوزه آبخیز قرناوه از جذابیت های توریستی قابل توجهی برخوردار است. تحقیق حاضر با استفاده از شیوه ای از روش ارزیابی چند معیاره به نام ترکیب خطی وزن دار WLC، با به کارگیری فن آوری GIS و روش وزن دهی AHP به تعیین مناطق مناسب گردشگری و مناطق حفاظت شده در حوضه آبخیز قرناوه استان گلستان پرداخته است. معیارهای به کار رفته در مراحل ارزیابی شامل شیب، جهت، ارتفاع، بارندگی، فاصل از شهر، دمای بهاره و تابستان، دمای پاییزو زمستان، کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از روستا بودند. در نهایت مناطق مناسب برای طبیعت گردی و حفاظتی با توان و مطلوبیت متفاوت تعیین گردید. طبق نقشه فازی حاصله مشخص گردید که برای کاربری اکوتوریسم بیشترین وزن به ترتیب به فاصله از شهر و سپس فاصله از جاده، فاصله از مناطق روستایی و برای کاربری حفاظتی نیز بیشترین وزن به ترتیب به شیب، جهت و ارتفاع اختصاص داده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که استفاده از روش WLC و روش وزن دهی AHP در فرآیند مکانیابی مناطق تفرجی و حفاظتی کارایی بالایی دارد.

Keywords:

اکوتوریسم , ارزیابی چند معیاره , مناطق حفاظتی , GIS