سمیرا حسین جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، گروه مرتع و آبخیزداری
محمدرضا طاطیان - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
رضا تمرتاش - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
علی اکبر کریمیان - دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه یزد

چرای دام های مختلف، با تغییر در فراوانی انواع گونه های گیاهی که ضامن پایداری و کارکرد اکوسیستم ها هستند، این اکوسیستم ها را تحت تاثیر قرار می دهد. به منظور بررسی اثر چرای حیات وحش و دام اهلی بر فرم های بیولوژیکی و مقایسه آنها، دو محدوده تحت این رژیم های چرایی در دشت کالمند-بهادران استان یزد انتخاب گردید. نمونه برداری با استفاده از روش تصادفی سیستماتیک انجام و داده های مربوط به شاخص های گیاهی جمع آوری شد. سپس تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS انجام گردید. نتایج حاصل از آنالیز واریانس فرم های بیولوژیکی مختلف در هر سایت چرایی حاکی از افزایش معنی دار درصد پوشش و تولید کاموفیت ها و تراکم تروفیت ها نسبت به دیگر اشکال زیستی بود (01/0p<). نتایج آزمون t نشان داد که درصد پوشش گیاهان کاموفیت، تولید و تراکم تروفیت ها در سایت چرایی دام اهلی به صورت معنی داری بیشتر از سایت حیات وحش بوده است (01/0p<)، در حالی که تولید و تراکم گیاهان همی کریپتوفیت و ژیوفیت، تولید و تراکم کل در سایت چرایی آهو افزایش معنی داری را نشان دادند. به طور کلی می توان نتیجه گیری نمود که بهره برداری معقولانه و اصولی در هر سطحی از مدیریت می تواند بهترین الگو برای بهره برداری سایر قسمت های یک مرتع باشد.

حیات وحش، دام اهلی، فرم بیولوژیک، دشت کالمند- بهادران