علی برهانی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران
سعید علی موسی زاده - کارشناس ارشد پژوهشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

مشکلات و عوارض ناشی از مبارزه شیمیایی با آفات و عوامل بیماریزای گیاهی نظیر آلودگی زیست محیطی ، از بین رفتن دشمنان طبیعی ، مقاومت به سموم و.... استفاده از مبازره بیولوژیک را اجتناب ناپذیر نمود، به بدنبال آن انواع موجودات زنده مورد آزمایش و استفاده قرار گرفتند . گونه های مختلف قارچ تریکودرما در سطع گسترده برای کنترل عوامل بیماریزای قارچی در خاک و روی شاخ وبرگ گیاهان استفاده می شوند . اما مشخص شده است که این قارچ ها یکی عوامل اصلی تولید توکسین های قارچی (Mycotoxins) از گروه گروهای مختلف هستند که عوارض خطرناکی در انسان و دام ایجاد می کنند ،. قارچ های راسته Agaricales یکی فراوان ترین قارچ های ماکروسکوپی در اکثر مناطق هستند که وجود مواد متابولیکی با اثرات ضد میکروبی و ضد قارچی در تعداد زیادی از گونه های آن به اثبات رسیده است. در این تحقیق اثر ضد قارچی 10 گونه قارچ از راسته Agaricales جدا شده از نمونه های جمع آوری شده از مناطق مختلف جنگلی استان مازندران بر روی 5 گونه قارچ بیماریزای گیاهی و 4 گونه قارچ تریکودرما در محیط کشتMEA به روش کشت دوگانه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تمامی قارچ های مورد آزمایش روی یک یا چند گونه قارچ بیماریزای گیاهی اثر کنترل کنندگی داشته اند بیشترین اثر ضد قارچی مر بوط به گونه های :Flammulina velutipes Omphalotus olearius,، Schizophyllum commune بوده است، همچنین 7 گونه از 10 گونه قارچ های آگاریک مورد آزمایش بر حداقل یک گونه از قارچ های تریگودرما اثر کنترل کنندگی داشته اند. . قارچ های Omphalotus olearius, Mycena inclinata و Panellus stipticus بیشترین اثر ضد قارچی بر علیه گونه های تریکودرما نشان دادند. با توجه به نتایج فوق، اثر ات کنترل کنندگی و ضد قارچی اغلب گونه های قارچ های آگاریک مورد آزمایش بیشتر از قارچهای مایکوپارازیت تریکودرما بوده و می توانند بعنوان جایکزینی مناسب و بی خطر برای گونه های تریکودرما درکنترل بیولوژیک بیماریهای گیاهی مورد ارزیابی قرار گیرند.

قارچهای آگاریک ، مازندران ، اثر ضد قارچی ، تریکودرما