مصیب فراشی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری،
کریم سلیمانی - ا ستاد گروه آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمود رایینی سرجاز - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سیامک دخانی - استادیار گروه آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه کاشان

در مناطق خشک و نیمه خشک همواره کمبود آب یکی از نگرانی های جوامع می باشد. به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن در زنجیره پرفشار، ایران همواره با کمبود آب روبه رو بوده است. بنابراین مدیریت استفاده بهینه از منابع آبی موجود و افزایش بهره وری آب راهکارهایی بایسته برای سازگاری با این کمبود آب می باشد. جمع آوری آب باران ازجمله راهکارهایی است که به ویژه در بهروری درست از آب های موجود در مناطق خشک می تواند کارآمد باشد. هدف این پژوهش بررسی کلیه عوامل محیطی و اقلیمی موثر بر نفوذ و انباشت آب باران در خاک برای بهبود بازدهی مراتع می باشد. در این پژوهش نخست با استفاده از منابع و پژوهش های انجام شده عوامل تاثیرگذار بر نفوذ و ذخیره آب باران گردآوری شد. این یافته های نشان داد که شیب زمین، متوسط بارندگی سالانه، بیشینه بارش 24 ساعته، طبقات ارتفاعی، پوشش گیاهی و نفوذپذیری خاک عوامل تاثیرگذار بر نفوذ و ذخیره آب می باشند. برای این منظور داده ها در فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) وارد و وزن هر یک از متغیرهای 6گانه، شیب زمین، متوسط بارندگی سالانه، بیشینه بارش 24ساعته، طبقات ارتفاعی، پوشش گیاهی و نفوذپذیری مشخص می شود. با استفاده از دنبالهExt-AHPدر نرم افزار ArcGIS9.3وزن متغیرها به ترتیب 12/0،245/0،084/0، 099/0، 168/0و284/0 (اشل تعریف شده بین صفر و یک) و نرخ سازگاری 0945/0 تعیین شد. بر اساس این وزن ها نتیجه می شود که تاثیرنفوذ در منطقه بسیار مهم و بعد از آن به ترتیب میزان بارندگی متوسط سالانه، پوشش گیاهی، شیب زمین، طبقات ارتفاعی و میزان بیشینه بارش24ساعته قرارمی گیرند.با استفاده از این یافته ها نقشه مکان های مناسب به رای انباشت و ذخیره آب باران جهت اصلاح مراتع حوضه سر تنگ رمون جیرفت در3دسته مناسب،متوسط،نامناسب در محیط نرم افزار ArcGIS9.3تعیین شد که در نهایت مشخص شد که قسمت های کناری و بالادست حوضه مناسب ترین مناطق را تشکیل می دهند.

مکان یابی،جمع آوری آب باران،تحلیل سلسله مراتبی،اصلاح مراتع،سامانه اطلاعات جغرافیایی