رقیه قلی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
مجتبی نجفی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سیدرمضان موسوی - هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

ژیوتوریسم شاخه ای از اکوتوریسم است. ژیوتوریسم یا زمین گردشگری راهکاری نوین برای تبیین و تشریح علوم زمین و شناخت سرمایه های طبیعی هر منطقه است که علاوه بر ایفای نقش آموزشی، علمی سبب توسعه توریستی منطقه و ارایه روش برای توسعه پایدار در مناطق ژیوتوریسمی می شود. منطقه سورت کیاسر که در 85 کیلومتر شهر ساری واقع شده است به علت شرایط ویژه ژیومورفولوژیکی و مناظر طبیعی و بی همتایش، چشمه های متعدد که بعد از چشمه پامو کاله ترکیه دومین چشمه آب شور جهان بوده و تنها در شش کشور دیگر پدیده ای تا حدی شبیه آن وجود داشته، قابلیت جذب بالای توریست، در مقیاس ملی و بین مللی را دارد. در صورت مطالعه و شناسایی قابلیت های گردشگری آن و برنامه ریزی، توانایی تبدیل شدن به منطقه ژیوتوریسمی فوق العاده را دارد. هدف این پژوهش، شناسایی دقیق جاذبه های ژیومورفولوژیکی مناسب برای توسعه ژیوتوریسم و اکوتوریسم در منطقه و معرفی مستعدترین قسمت های منطقه برای تمرکز تاسیسات گردشگری است. به همین دلیل اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش به دو روش کتابخانه ای و مطالعات میدانی گردآوری و با استفاده از نقشه های 1:25000، عکس های هوایی 1:20000 و تصاویر ماهواره ای Landsat 7 ، وسایل صحرایی و نرم افزار ها و همچنین با استفاده از دو مدل دلفی و تحلیل سلسله مراتبی به تجزیه و تحلیل آنها پرداخته شد. در روش کتابخانه ای علاوه بر متون مرتبط با موضوع، برخی از اطلاعات مورد نیاز، به ویژه اطلاعات کمی با مراجعه به کتابخانه ها، اداره ها و سازمان ها جمع آوری شد. در روش مطالعات میدانی، جمع آوری اطلاعات، با مشاهده مستقیم ( عکس و فیلم )، مصاحبه و پرسش نامه ها انجام شد. در این راستا تعداد 12 پرسش نامه به روش دلفی یا پرشگری خبره، پر شد و وزن های به دست آمده وارد لایه های GIS شد تا با روش تحلیل سلسله مراتبی یا AHP منجر به تعیین مکان های مناسب شود. نقشه نهایی و نتایج آن نشان داد که از مجموع 200 هکتار مساحت منطقه مورد مطالعه، حدود 75 هکتار پتانسیل بالا، 40 هکتار پتانسیل به نسبت بالا، 35 هکتار پتانسیل متوسط، 20 هکتار پتانسیل به نسبت پایین و 30 هکتار پتانسیل پایین دارد.

اکوتوریسم، ژیوتوریسم، تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، سورت، GIS