دانیال دبیری - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری
کاکا شاهدی - استادیار گروه آبخیزداری دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری
مرتضی شعبانی - دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس تهران

حوضه آبخیز خوران در استان ایلام، با مساحت 8188 هکتار˓ بخشی از زون ساختمانی زاگرس چین خورده محسوب می شود .هدف این تحقیق بررسی ویژگیهای هیدرولوژیکی و شیمیایی چشمه ها و ارتباط آنها با اشکال ژیومورفولوژی حوضه می باشد. جهت دستیابی به این هدف، لندفرمهای کارستیکی، سیستم درز و شکافهای منطقه، شاخصهای تقارن چین(FSI) و سینوسیته جبهه چین (FFS) ˓ هیدروگراف چشمه ها و مشخصات شیمیایی آنها به صورت کمی اندازه گیری شد. بررسی دو شاخص FFS و FSI نشان دهنده جوان بودن سیستم چین خوردگی منطقه مطالعاتی است. نتیجه داده ها نشان می دهد که جهت غالب درز شکاف ها، موازی با محور طاقدیس یا عمود بر شیب توپوگرافی است. بررسی هیدروگراف چشمه های حوضه نشان می دهد که مقدار پارامتر آلفا در چشمه های سراب، فرزگه،هلشی و ماژین به ترتیب 0.0058˓0.0074˓0.0078˓0.0047 می باشد. نتایج داده ها بیانگر مقادیر بالای حجم ذخیره دینامیکی، هدایت الکتریکی، درجه سختی و املاح موجود در چشمه ها است که این امر نشا ن دهنده توسعه کم فرایند کارست شدگی و سطح تماس بیشتر آب با سنگ بستر است. به طور کلی وضعیت جوان بودن سیستم کارست شدگی منطقه و همچنین جهت درز و شکافهای آهکی حوضه مورد مطالعه، باعث شده است که مدت زمان آبدهی چشمه ها، بسیار طولانی باشد.

خوران، کارست شدگی، زاگرس چین خورده، درز و شکاف