ارزیابی جامع بحران دریاچه ارومیه و معرفی راهکارها و پتانسیل های احیای دریاچه، مبتنی بر شاخص های توسعه پایدار

دریاچه ارومیه شورترین دریاچه دایمی ایران و یکی از دریاچه های فوق اشباع نمک دنیاست که از این نظر با دریاچه بزرگ نمک آمریکا شباهت دارد. میزان تبخیر از این دریاچه به طور متوسط 474 میلیمتر در طول یک سال است. این میزان تبخیر از سطح آزاد دریاچه بین 98/0تا2/1 متر برآورد شده است که نشان دهنده آب و هوای خشک در حوضه دریاچه است. میانگین سالیانه بارش در حوضه آبریز دریاچه ارومیه 398 میلیمتر بوده که از لحاظ مقدار بارش دومین حوضه پرباران کشور بعد از حوضه آبریز خزر می باشد. این دریاچه با تمام ویژگی های منحصر به فردش در آستانه نابودی قرار گرفته و وضعیت بحرانی آن به یکی از مهم ترین و چالش برانگیزترین مسایل زیست محیطی منطقه تبدیل شده است. در این تحقیق با استفاده از اطلاعات و مستندات به دست آمده از سازمان ها و آمار منتشره توسط منابع معتبر وضعیت کنونی دریاچه ارومیه مورد بررسی قرارگرفته و دلایل محتمل خشک شدن دریاچه مشخص و تشریح گردیده است. به طور کلی براساس تحلیل های صورت گرفته مشخص گردید که افت تراز آب دریاچه ارومیه از اواسط ده ه1370 تاکنون بیشتر متاثر از چند عامل عمده شامل برداشت بی رویه از آب زیرزمینی و معکوس شدن رژیم آب زیرزمینی، احداث سدهای متعدد در مسیر رودخانه های تغذیه کننده دریاچه بدون در نظر گرفتن رژیم تغذیه ای دریاچه، افزایش سطح زیرکشت و هجوم کشتزارها به سمت حریم دریاچه و شکل نامناسب و مخرب سازه پل میانگذر، می باشد. در نهایت با توجه به اطلاعات به دست آمده و تحلیل های صورت گرفته، راهکارهای مختلفی جهت احیای دریاچه ارومیه و برون رفت از وضعیت موجود براساس شاخص های توسعه پایدار ارایه گردید.

Keywords:

دریاچه ارومیه , توسعه پایدار , خشکسالی , احیای دریاچه