تیمور رحمانی - دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تهران
ابراهیم حسن زاده - کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه تهران

یکی از موضوعات مهم قابل طرح در مدل های رشد اقتصادی فرضیه ی همگرایی است. به این معنی که مناطق فقیر با نرخ رشد درآمد سرانه ی بالاتری نسبت به مناطق ثروتمند، تمایل به حرکت به سمت تعادل بلندمدت دارند. فرضیه ی همگرایی شامل دو نوع همگرایی بتا و سیگما است. پژوهش حاضر این فرضیه را برای استان های ایران در سال های 1379 تا 1386 بررسی می کند. نتایج به دست آمده وجود همگرایی بتا در بین استان های ایران را تایید می کند. اما، نتایج برای همگرایی سیگما نشان دهنده ی نبود این نوع همگرایی در بین استان های ایران است. به این معنی که پراکندگی درآمد سرانه در بین استان های ایران در این سالها افزایش پیدا می کند.مهاجرت داخلی 4 یکی از عواملی است که می تواند بر رشد اقتصادی استانها و درنهایت، بر همگرایی بین آنها اثرگذار باشد. بنابراین، در این تحقیق اثر مهاجرت بین استانی بر همگرایی درآمد سرانه ی بین آنها نیز بررسی شده است. نتایج نشان می دهد خالص ورود مهاجرت رابطه ی مستقیم با رشد تولید سرانهی استانها دارد و با وارد کردن متغیر خالص ورود مهاجرت به معادلهی همگرایی، ضریب بتا افزایش پیدا می کند که نشاندهندهی اثر منفی مهاجرت بر همگرایی در بین استان های ایران است. بنابراین، مهاجرت شکاف بین استانها را افزایش می دهد

رشد اقتصادی، همگرایی منطقه ای، همگرایی بتا، همگرایی سیگما، مهاجرت، استان های ایران